Il-Valutazzjoni tat-Teknoloġija tas-Saħħa (HTA - Health Technology Assessment) hija parti importanti mit-teħid ta’ deċiżjonijiet ibbażat fuq l-evidenza dwar is-saħħa f’bosta pajjiżi tal-UE.
Qabel l-2021, il-kooperazzjoni tal-UE dwar l-HTA kellha żewġ komponenti ewlenin: in-network tal-HTA u l-Azzjonijiet Konġunti tal-EUnetHTA.
In-Network tal-HTA
In-Network tal-HTA ġab flimkien l-awtoritajiet nazzjonali jew il-korpi responsabbli għall-HTA.
In-network kien introdott bid-Direttiva 2011/24/UE dwar l-applikazzjoni tad-drittijiet tal-pazjenti fil-qasam tal-kura tas-saħħa transkonfinali biex jipprovdi gwida strateġika u orjentazzjoni politika għal kooperazzjoni xjentifika u teknika.
Filwaqt li l-parteċipazzjoni kienet volontarja, il-pajjiżi kollha tal-UE applikaw għas-sħubija u pparteċipaw b’mod attiv fl-attivitajiet tagħha. In-Network tal-HTA żviluppa dokumenti ta’ politika u ddiskuta oqsma ta’ kollaborazzjoni potenzjali, li mbagħad ġew implimentati mill-Azzjonijiet Konġunti 2 u 3 tal-EUnetHTA hawn taħt, f’konformità mal-pjanijiet ta’ ħidma tagħhom.
L-Azzjonijiet Konġunti tal-EUnetHTA
L-Azzjonijiet Konġunti tal-EUnetHTA kienu l-komponent xjentifiku u tekniku tal-kooperazzjoni tal-UE dwar l-HTA, iffinanzjati taħt il-Programmi tas-Saħħa tal-UE:
- L-Azzjoni Konġunta 1 (2010–2012; baġit ta’ €6 miljun) bdiet tiżviluppa attivitajiet kliniċi konġunti tal-HTA
- L-Azzjoni Konġunta 2 (2012–2015; baġit ta’ €9.5 miljun) kienet azzjoni pilota tal-metodoloġija u l-attivitajiet żviluppati matul l-ewwel azzjoni konġunta
- L-Azzjoni Konġunta 3 (2017–2021; baġit ta’ €20 miljun) bniet fuq is-suċċessi u l-prodotti ta’ azzjonijiet konġunti preċedenti, implimentat l-istrateġiji tan-Network tal-HTA u wettqet bidla mill-azzjoni pilota għall-produzzjoni ta’ rapporti xjentifiċi konġunti, b’żieda fl-użu mill-korpi nazzjonali tal-HTA.
It-tielet azzjoni konġunta kellha numru rekord ta’ organizzazzjonijiet maħtura mill-gvern minn kważi l-pajjiżi kollha tal-UE, kif ukoll pajjiżi aderenti mal-UE, pajjiżi taż-ŻEE u tal-EFTA, inklużi għadd kbir ta’ aġenziji reġjonali rilevanti u organizzazzjonijiet mingħajr skop ta’ qligħ li jipproduċu jew jikkontribwixxu għall-HTA fl-Ewropa.
Fl-2017, il-Kummissjoni Ewropea nediet sejħa għal espressjoni ta’ interess għal Grupp ta’ Partijiet Ikkonċernati, li beda l-attività tiegħu fil-bidu tal-2018. Il-grupp kien jinkludi rappreżentanti tal-partijiet ikkonċernati ewlenin relatati mal-HTA (organizzazzjonijiet tal-pazjenti, assoċjazzjonijiet tal-professjonisti tal-kura tas-saħħa, assoċjazzjonijiet tal-kontribwenti, assoċjazzjonijiet tal-kummerċ tal-industrija). Il-Grupp tal-Partijiet Ikkonċernati kkontribwixxa b’mod attiv għal xi wħud mid-dokumenti strateġiċi żviluppati min-Network tal-HTA kif ukoll għall-inizjattivi tal-Kummissjoni fil-qasam tal-HTA.
Fil-programm ta’ ħidma tagħha għall-2017, il-Kummissjoni Ewropea ħabbret li kienet se tintroduċi inizjattiva dwar it-tisħiħ tal-kooperazzjoni tal-UE dwar l-HTA biex jittejjeb il-funzjonament tas-suq uniku għall-prodotti tas-saħħa. Iż-żewġ membri tan-Network tal-HTA, is-sħab tal-Azzjoni Konġunta 3 tal-EUnetHTA u ħafna organizzazzjonijiet tal-partijiet ikkonċernati, ipprovdew kontribut siewi lill-Kummissjoni matul it-tħejjija tal-proposta għat-tisħiħ tal-kooperazzjoni tal-UE dwar l-HTA.
Il-Kummissjoni Ewropea adottat il-proposta tagħha għal Regolament dwar l-HTA fil-31 ta’ Jannar 2018 u l-proċess leġiżlattiv ġie konkluż f’Diċembru 2021.