Niet-overdraagbare ziekten zoals hart- en vaatziekten, diabetes, chronische aandoeningen van de luchtwegen, geestelijke stoornissen en neurologische aandoeningen of kanker zijn verantwoordelijk voor 80 % van de ziektelast in de EU-landen en de belangrijkste oorzaken van vermijdbare vroegtijdige sterfte.
De menselijke en financiële kosten van niet-overdraagbare ziekten zijn hoog en zullen naar verwachting toenemen, mede vanwege de vergrijzing in de EU. Daarenboven kunnen mensen met niet-overdraagbare ziekten meer worden getroffen door andere ziekten, zoals COVID-19 heeft aangetoond.
Om de last van niet-overdraagbare ziekten te verminderen is een brede aanpak nodig en moeten ongelijkheden op het gebied van gezondheid worden weggewerkt. Gezondheidsbevordering en preventie kunnen deze last zelfs met 70 % verminderen.
EU-aanpak
De EU pakt niet-overdraagbare ziekten vooral aan door in diverse sectoren en beleidsterreinen aandacht te besteden aan preventie en efficiëntere gezondheidsstelsels.
Naast het Europees kankerbestrijdingsplan, werkt de Europese Commissie aan een nieuw “Healthier Together”– initiatief van de EU voor niet-overdraagbare ziekten om de EU-landen te helpen de last van niet-overdraagbare ziekten te verminderen. Daarbij ligt de nadruk op 5 gebieden:
- hart- en vaatziekten
- diabetes
- chronische aandoeningen van de luchtwegen
- geestelijke stoornissen en neurologische aandoeningen
- gezondheidsdeterminanten
Alle onderdelen omvatten een rechtvaardigheidsdimensie om ongelijkheden op gezondheidsgebied te verminderen.
Dit initiatief is gericht op bevordering en preventie, maar kan ook bijdragen tot betere kennis en gegevens, screening en vroegtijdige opsporing, diagnose en behandeling, en tot een betere levenskwaliteit van de patiënten.
De steun is erop gericht de EU-landen te helpen hun beste praktijken over te dragen, richtsnoeren te ontwikkelen, innovatieve benaderingen uit te rollen enz. Kortom: op de uitvoering. Belanghebbenden zullen worden ondersteund bij acties waarmee dezelfde doelstellingen worden bereikt.
Het initiatief is belangrijk om niet-overdraagbare ziekten efficiënter te bestrijden. Tot midden 2022 worden gezamenlijk specifieke doelstellingen en acties ontwikkeld.
De komende maanden zullen de EU-landen de prioriteiten, acties en synergieën met beleidsterreinen die belangrijk zijn voor de vermindering van de last van niet-overdraagbare ziekten in de Stuurgroep voor gezondheidsbevordering, ziektepreventie en het beheersen van niet-overdraagbare ziekten bespreken.
Een bespreking met belanghebbenden zal plaatsvinden via het platform voor gezondheidsbeleid, waar het ook mogelijk is aan te sluiten bij het thematisch netwerk van het “Healthier Together”- initiatief van de EU over niet-overdraagbare ziekten.
Tussen januari en juni zijn specifieke webinars gepland om dit initiatief te ontwikkelen. Kijk regelmatig naar de “Laatste updates” voor meer informatie over hoe u de webinars kunt bijwonen.
Doelstellingen
De Europese Commissie steunt de EU-landen in hun inspanningen om de negen vrijwillige doelstellingen van de Verenigde Naties en de Wereldgezondheidsorganisatie tegen 2025 te halen, en ook Duurzameontwikkelingsdoelstelling 3.4, namelijk het verminderen van vroegtijdige sterfte door niet-overdraagbare ziekten met een derde en het verbeteren van geestelijke gezondheid en welzijn tegen 2030.
Stuurgroep voor gezondheidsbevordering en ziektepreventie
De Stuurgroep voor gezondheidsbevordering, ziektepreventie en het beheersen van niet-overdraagbare ziekten geeft advies aan de Commissie en bevordert de coördinatie om de uitdagingen op het gebied van volksgezondheid, preventie en niet-overdraagbare ziekten aan te pakken. Hij helpt de lidstaten gevalideerde beste praktijken en veelbelovende benaderingen op grotere schaal toe te passen.
