Η σύνταξη των άρθρων για το θέμα αυτό έγινε από τη Γενική Διεύθυνση Εσωτερικής Αγοράς, Βιομηχανίας, Επιχειρηματικότητας και ΜΜΕ (ΓΔ GROW) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η ΓΔ GROW διαχειρίζεται μια βάση δεδομένων για τα συστατικά των καλλυντικών, καθώς και τη δικτυακή πύλη κοινοποίησης καλλυντικών προϊόντων και, όταν χρειάζεται, αναθέτει στην επιστημονική επιτροπή για την ασφάλεια των καταναλωτών να πραγματοποιεί εκτίμηση της επικινδυνότητας των συστατικών που προορίζονται για καλλυντικά.
Η επιστημονική επιτροπή για την ασφάλεια των καταναλωτών διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στις τρέχουσες εργασίες της Επιτροπής σχετικά με τους ενδοκρινικούς διαταράκτες
Για την αντιμετώπιση των πιθανών κινδύνων για την υγεία του ανθρώπου, ο κανονισμός για τα καλλυντικά προϊόντα (κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1223/2009) θεσπίζει ένα σύστημα περιορισμών και απαγορεύσεων σχετικά με τη χρήση ορισμένων ουσιών σε καλλυντικά με βάση την επιστημονική εκτίμηση της επικινδυνότητάς τους από την επιστημονική επιτροπή για την ασφάλεια των καταναλωτών (ΕΕΑΚ).
Οι επιστημονικές ανησυχίες σχετικά με τις ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής ορισμένων ουσιών που χρησιμοποιούνται στα καλλυντικά προϊόντα, καθώς και άλλων ουσιών που προκαλούν ανησυχία για την υγεία του ανθρώπου, εξετάζονται στην εκτίμηση της επικινδυνότητας που πραγματοποίησε η ΕΕΑΚ. Οι ενδοκρινικοί διαταράκτες είναι χημικές ουσίες οι οποίες μπορούν να μεταβάλουν τη λειτουργία του ενδοκρινικού (ορμονικού) συστήματος και επηρεάζουν αρνητικά την υγεία των ανθρώπων και των ζώων.
Συνάγονται συμπεράσματα σχετικά με το αν οι ενδοκρινικές/ορμονικές δραστηριότητες συνδέονται με το κρίσιμο τελικό σημείο για την αξιολόγηση της ασφάλειας αυτών των ουσιών για τους καταναλωτές, περιλαμβανομένων των ευάλωτων ομάδων όπως τα παιδιά, όπου χρειάζεται.
Στις 7 Νοεμβρίου 2018, η Επιτροπή ενέκρινε την αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1223/2009 για τα καλλυντικά προϊόντα ως προς τις ουσίες με ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής. Η έκθεση καταγράφει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται από τον κανονισμό για τα καλλυντικά οι ουσίες που θεωρούνται ως δυνητικά ενδοκρινικοί διαταράκτες, οι οποίες απαγορεύονται ή περιορίζονται κατά περίπτωση μετά την αξιολόγηση της ασφάλειάς τους από την ΕΕΑΚ. Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι ο κανονισμός για τα καλλυντικά παρέχει τα κατάλληλα εργαλεία για τη ρύθμιση της χρήσης των καλλυντικών ουσιών που ενέχουν δυνητικό κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία.
Η Επιτροπή δεσμεύτηκε επίσης να καταρτίσει, έως τα τέλη Μαρτίου 2019, κατάλογο προτεραιότητας των δυνητικών ενδοκρινικών διαταρακτών, που δεν καλύπτονται ήδη από τις απαγορεύσεις που επιβάλλει ο κανονισμός για τα καλλυντικά προϊόντα, ώστε να εκτιμηθεί η επικινδυνότητά τους. Το σημείο εκκίνησης για τον εν λόγω κατάλογο προτεραιοτήτων ήταν το αποτέλεσμα της μελέτης ελέγχου που πραγματοποιήθηκε για να στηρίξει την εκτίμηση επιπτώσεων στον τομέα των φυτοπροστατευτικών προϊόντων και των βιοκτόνων. Στη μελέτη ελέγχου καθορίστηκαν 6 ουσίες (βενζοφαινόνη-3, κογικό οξύ, 4-μεθυλο-βενζυλιδενο- καμφορά, propylparaben, τρικλοζάνη και ρεσορκινόλη) που χρησιμοποιούνται σε καλλυντικά προϊόντα ως ουσίες με πιθανές ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής που δεν καλύπτονται από υφιστάμενη ή εν εξελίξει απαγόρευση.
Η Επιτροπή υπέβαλε τον προκαταρκτικό κατάλογο στην ομάδα εργασίας για τα καλλυντικά προϊόντα τον Δεκέμβριο του 2018. Τα μέλη της ομάδας εργασίας κλήθηκαν να διατυπώσουν παρατηρήσεις σχετικά με τον κατάλογο και να υποβάλουν άλλες ουσίες που δημιουργούν ανησυχίες ως πιθανοί ενδοκρινικοί διαταράκτες, μαζί με την επιχειρηματολογία τους.
Μετά τη συμβολή των μελών της ομάδας εργασίας, δημιουργήθηκε ο τελικός κατάλογος με 28 ουσίες που κατανεμήθηκαν σε δύο ομάδες. Η «ομάδα Α» αποτελείται από 14 ουσίες που θεωρούνται ως υψηλότερη προτεραιότητα για αξιολόγηση, δεδομένου ότι εξετάζονται στο πλαίσιο του REACH επειδή εκφράζονται ανησυχίες ως προς τη δράση τους ως ενδοκρινικών διαταρακτών ή επειδή τα επιστημονικά στοιχεία έχουν ήδη επιβεβαιώσει τις ανησυχίες για τέτοια δράση. Η «ομάδα Β» αποτελείται από 14 ουσίες για τις οποίες είτε δεν έχουν αναζητηθεί επιστημονικά στοιχεία είτε τα επιστημονικά στοιχεία δημιουργούν ανησυχίες σχετικά με τη δράση τους ως ενδοκρινικών διαταρακτών για το περιβάλλον αλλά όχι για την ανθρώπινη υγεία. Στην «ομάδα Β» περιλαμβάνονται επίσης ουσίες που έχουν αξιολογηθεί πρόσφατα από την ΕΕΑΚ και διαπιστώθηκε ότι είναι ασφαλείς, ή/και ουσίες που έχουν πρόσφατα ταξινομηθεί ως καρκινογόνες, μεταλλαξιογόνες και τοξικές για την αναπαραγωγή βάσει του κανονισμού για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων, όταν εφαρμόζονται τα κατάλληλα μέτρα αξιολόγησης/διαχείρισης κινδύνου για την απαγόρευση/τον περιορισμό της χρήσης τους σε καλλυντικά προϊόντα.
Μια πρώτη πρόσκληση υποβολής στοιχείων αφορούσε τις 14 ουσίες που περιλαμβάνονται στην «ομάδα Α». (βλ. παρακάτω) Αφού συγκεντρώσει επαρκή δεδομένα, η Επιτροπή θα αναθέσει στην ΕΕΑΚ να αξιολογήσει τις ουσίες το συντομότερο δυνατόν. Στη συνέχεια, αν χρειάζεται, η Επιτροπή θα λάβει τα κατάλληλα μέτρα για την απαγόρευση ή τον περιορισμό της χρήσης των διαφόρων ουσιών σε καλλυντικά προϊόντα.
Για το μέλλον προγραμματίζονται πρόσθετες προσκλήσεις υποβολής στοιχείων σχετικά με τις 14 ουσίες της «ομάδας Β», για τις οποίες θα ληφθούν υπόψη τυχόν σχετικές εξελίξεις.
Περισσότερες πληροφορίες:
Πρόσκληση υποβολής στοιχείων για συστατικά με πιθανές ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής που χρησιμοποιούνται σε καλλυντικά προϊόντα – ανοικτή έως τις 15 Οκτωβρίου 2019
Προκειμένου να προετοιμάσει αιτήσεις επιστημονικής γνώμης προς την Επιστημονική Επιτροπή για την Ασφάλεια των Καταναλωτών, η Γενική Διεύθυνση Εσωτερικής Αγοράς, Βιομηχανίας, Επιχειρηματικότητας και ΜΜΕ (ΓΔ GROW) έχει προκηρύξει πρόσκληση υποβολής στοιχείων προς όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των πανεπιστημιακών και άλλων ερευνητικών ιδρυμάτων, των αρχών των χωρών της ΕΕ, των κατασκευαστών καλλυντικών προϊόντων, των παραγωγών των εν λόγω ουσιών και των ενώσεων καταναλωτών.
Η πρόσκληση υποβολής στοιχείων αφορά τις σχετικές επιστημονικές πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων που αφορούν το σύνολο των φυσικοχημικών ιδιοτήτων, την τοξικοκινητική και τα τοξικολογικά τελικά σημεία, την εκτίμηση της έκθεσης μέσω καταναλωτικών προϊόντων ή/και την υπόδειξη των προτεινόμενων ορίων ασφαλούς συγκέντρωσης για τα ακόλουθα συστατικά: βενζοφαινόνη-3, κογικό οξύ, 4-μεθυλο-βενζυλιδενο- καμφορά, propylparaben, τρικλοζάνη και ρεσορκινόλη, οκτοκρυλένιο, τρικλοκαρβάνη, βουτυλυδροξυτολουόλιο (BHT), βενζοφαινόνη, ομοσαλάτη, σαλικυλικός βενζυλεστέρας, γενιστεΐνη και δαϊδζεΐνη στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1223/2009.
Περισσότερες πληροφορίες:
Πείτε τη γνώμη σας σχετικά με το πώς η ΕΕ αντιμετωπίζει το ζήτημα των ενδοκρινικών διαταρακτών, έως τις 10 Ιουλίου 2019
Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες σχετικά με τη συνοχή του νομικού πλαισίου της ΕΕ, η ανακοίνωση ξεκίνησε έναν διατομεακό έλεγχο καταλληλότητας των ενδοκρινικών διαταρακτών, ο οποίος θα συμβάλει στην αξιολόγηση του κατά πόσον η νομοθεσία της ΕΕ για τα χημικά προϊόντα επιτυγχάνει τον στόχο της για την προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος, ελαχιστοποιώντας τη συνολική έκθεση σε ενδοκρινικούς διαταράκτες. Τα ενδιαφερόμενα μέρη, από τις δημόσιες αρχές και τη βιομηχανία έως τις ΜΚΟ και το ευρύ κοινό, μπορούν να συμμετάσχουν στον παρόντα έλεγχο καταλληλότητας, παρέχοντας τις παρατηρήσεις τους σχετικά με τον χάρτη πορείας έως τις 10 Ιουλίου 2019. Το ίδιο σκοπεύει να κάνει και η ΕΕΑΚ.
Ο έλεγχος καταλληλότητας θα αξιολογήσει την κατάσταση στην ΕΕ σήμερα και θα τη συγκρίνει με την κατάσταση το 1999, όταν δημοσιεύτηκε η πρώτη κοινοτική στρατηγική για τους ενδοκρινικούς διαταράκτες. Έχει συντελεστεί σημαντική πρόοδος από τότε, όσον αφορά την κατανόηση και την κανονιστική ρύθμιση των ενδοκρινικών διαταρακτών, και σήμερα αναγνωρίζεται ο παγκόσμιος ηγετικός ρόλος της ΕΕ στην αντιμετώπιση των εν λόγω χημικών ουσιών.
Αργότερα εντός του τρέχοντος έτους, η Επιτροπή σχεδιάζει να διεξαγάγει δημόσια διαβούλευση, η οποία θα είναι διαθέσιμη στην κεντρική σελίδα διαβουλεύσεων της Επιτροπής με τίτλο «Πείτε την άποψή σας» επί 12 εβδομάδες και σε 23 γλώσσες της ΕΕ. Θα είναι δυνατό να δοθεί απάντηση σε οποιαδήποτε από τις 24 επίσημες γλώσσες της ΕΕ. Τον Οκτώβριο προβλέπεται επίσης η διοργάνωση ενός ετήσιου φόρουμ για τους ενδοκρινικούς διαταράκτες. Η γνώμη αναμένεται να εγκριθεί στα μέσα του 2020.
Περισσότερες πληροφορίες: