Συνεργαζόμαστε για να δημιουργήσουμε ένα βιώσιμο μέλλον που θα κληρονομήσουν όλοι
Η Caroline Costong, διευθύντρια του EuroHealthNet (ευρωπαϊκή εταιρική σχέση για την ισότητα στον τομέα της υγείας και την ευημερία) υποστηρίζει την καλύτερη σύνδεση της υγείας και της μείωσης των ανισοτήτων με τις κλιματικές πρωτοβουλίας, σ’ αυτό που περιγράφει ως προσέγγιση «τριπλού κέρδους». Βασίζεται στα αποτελέσματα της χρηματοδοτούμενης από την ΕΕ πρωτοβουλίας INHERIT, η τελευταία συνεδρίαση της οποίας πραγματοποιήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2019.
Γιατί να συνδέσουμε το περιβάλλον και την ισότητα με την υγεία;
Η κλιματική και η οικολογική κρίση συνιστούν σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία. Η αντιμετώπισή τους είναι επιτακτική και απαιτεί αλλαγές από τις κυβερνήσεις, τις επιχειρήσεις, τις κοινότητες και τα άτομα. Ο τομέας της υγείας διαδραματίζει επίσης βασικό ρόλο, όχι μόνο με την ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης στα συστήματα υγείας αλλά και με την αξιοποίηση της ευκαιρίας για συνεργασία προκειμένου να καταστεί δυνατή και να προαχθεί μια βιώσιμη και υγιής αλλαγή συμπεριφοράς.
Πρέπει επίσης να αναγνωρίσουμε ότι τα άτομα που αντιμετωπίζουν κοινωνικοοικονομικά μειονεκτήματα θα πληγούν δριμύτερα από την κλιματική αλλαγή και θα επωφεληθούν λιγότερο από τα μέτρα που λαμβάνονται για την αντιμετώπισή της. Η πρωτοβουλία INHERIT αφιέρωσε τέσσερα χρόνια για την ανάλυση της σχέσης μεταξύ της υγείας, του περιβάλλοντος και της ισότητας και ζητά τώρα μια ολοκληρωμένη προσέγγιση «τριπλού κέρδους» για την αντιμετώπιση των αλληλοσυνδεόμενων περιβαλλοντικών και κοινωνικών προκλήσεων: μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, βελτίωση της υγείας και αύξηση της ισότητας στον τομέα της υγείας.
Πώς μπορεί να δοθεί το έναυσμα για τις αλλαγές αυτές στην πράξη;
Τα πράγματα θα αλλάξουν μόνο όταν δραστηριοποιηθούν όλοι . Για παράδειγμα, πρέπει να ενθαρρύνουμε τις κοινότητες να αναλάβουν δράση με την παροχή κεφαλαίων εκκίνησης και πολιτικής στήριξης.
Ας πάρουμε το παράδειγμα του Food Garden στο Ρότερνταμ, ενός κοινοτικού κήπου που παρέχει βιολογικά τρόφιμα σε οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα. Το Food Garden, που αποτελείται από εθελοντές, χρησιμοποιεί ένα υβριδικό επιχειρηματικό μοντέλο (με χρηματοδότηση από ιδιωτικές, συλλογικές και δημόσιες πηγές). Ο αντίκτυπός του είναι θετικός από πολλές απόψεις: παρέχει επαγγελματική κατάρτιση και βοηθά τους ανέργους να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας, παράγει υγιεινά, βιώσιμα τρόφιμα και «πρασινίζει» μια αστική περιοχή. Αυτή η προσέγγιση από τη βάση προς την κορυφή είναι ζωτικής σημασίας για να υπάρξει αλλαγή και θα πρέπει να ενθαρρυνθεί και να υποστηριχθεί δίχως καθυστέρηση και σε μεγάλη κλίμακα, από το τοπικό επίπεδο ως το επίπεδο της ΕΕ.
Το Food Garden είναι μόνο μία από τις πρωτοβουλίες που εξέτασε η INHERIT: ανέλυσε διεξοδικά 15 περιπτωσιολογικές μελέτες «τριπλού κέρδους» σε 12 χώρες, εξετάζοντας τη βιώσιμη και υγιή διαβίωση (χώροι πρασίνου, ενεργειακή αποδοτικότητα), τις μετακινήσεις (ενεργητικοί τρόποι μεταφοράς) και την κατανάλωση (παραγωγή και κατανάλωση τροφίμων). Τα διδάγματα που αντλήσαμε μπορούν να βοηθήσουν τους υπευθύνους χάραξης πολιτικής να υιοθετήσουν μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, να συνδέσουν τους προϋπολογισμούς και να ευθυγραμμίσουν τη νομοθεσία ώστε να δώσουν έναυσμα στην ανάληψη δράσης.
Μπορούν τα άτομα να κάνουν κάτι;
Και βέβαια μπορούν! Και η μικρότερη κίνηση είναι σημαντική. Οι ατομικές επιλογές μας μπορούν να μας βοηθήσουν να μεταβούμε σε πιο βιώσιμες κοινωνίες. Αλλά είναι σημαντικό να μην κατηγορούμε τα άτομα για τη σημερινή συμπεριφορά τους. Ξέρουμε όλοι ότι είναι δύσκολο να αλλάξουμε: πρέπει να έχουμε το κίνητρο, τη δυνατότητα και την ευκαιρία για να το κάνουμε. Η απόφαση να αλλάξουμε συνήθειες μπορεί να είναι πιο δύσκολη για τα λιγότερο εύπορα και τα πιο ευπαθή άτομα, τα οποία βρίσκονται συχνά «παγιδευμένα» στις περιστάσεις της καθημερινότητάς τους. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής μπορούν να βοηθήσουν δημιουργώντας ένα κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον που θα διευκολύνει τα άτομα να προβούν σε θετικές αλλαγές. Πρέπει επίσης να καταστήσουμε πιο ελκυστικά και οικονομικά προσιτά τα υγιεινά και βιώσιμα τρόφιμα, τους χώρους πρασίνου και τους ενεργητικούς τρόπους μεταφορών.
Κορυφαίοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, καθώς και ερευνητές και οικονομολόγοι συζήτησαν τα θέματα αυτά στην τελική διάσκεψη της INHERIT. Είναι πλέον ώρα να στηρίξουμε τα λόγια αυτά με επείγουσα ανάληψη δράσης και να δημιουργήσουμε έναν βιώσιμο κόσμο τον οποίο θα μπορέσουν όντως να κληρονομήσουν οι μελλοντικές γενιές.
Δραστηριότητες σε επίπεδο ΕΕ
Κοινωνικοί καθοριστικοί παράγοντες Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Υγεία και Ασφάλεια των Τροφίμων |
Ειδήσεις
Παρουσιάστηκαν σημαντικές απόψεις σχετικά με το πώς η Επιτροπή, το Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη θα μπορέσουν να θέσουν σε εφαρμογή ολοκληρωμένα μέτρα για την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης και του «τριπλού κέρδους» της πρωτοβουλίας INHERIT, πώς οι δήμοι εφαρμόζουν καινοτομικές λύσεις και κατά πόσον η «ανάπτυξη» είναι βιώσιμη. |
Κάντε τη θεωρία πράξη! Προμηθευτείτε τα εργαλεία πολιτικής της INHERIT! Πώς μπορείτε να συμβάλλετε στην επίτευξη του «τριπλού κέρδους» και στη δημιουργία ενός υγιούς, δίκαιου και βιώσιμου μέλλοντος; Μάθετε περισσότερα για τις ιδέες αυτές – και διαδώστε τις! |
Οι συνόψεις πολιτικής της INHERIT παρέχουν καθοδήγηση σχετικά με τη βιώσιμη αλλαγή Σ’ αυτή τη σειρά συνόψεων πολιτικής, η πρωτοβουλία INHERIT παρέχει καθοδήγηση σχετικά με τρεις ζωτικούς τομείς που βρίσκονται στο επίκεντρο της βιώσιμης αλλαγής: ολοκληρωμένη διακυβέρνηση, αλλαγή συμπεριφοράς και ισότητα στον τομέα της υγείας. |
Τα διδάγματα ορθής πρακτικής βασίζονται σε 15 περιπτωσιολογικές μελέτες της INHERIT και αποσκοπούν να στηρίξουν κυβερνητικούς και μη κυβερνητικούς παράγοντες, επαγγελματίες και ερευνητές σε όλους τους τομείς με στόχο να επιτύχουν αμοιβαία οφέλη στους τομείς της υγείας και της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και, ιδίως, να ωφελήσουν τις φτωχότερες και μειονεκτούσες σε κοινωνικοοικονομικό επίπεδο ομάδες. |
Η INHERIT παρουσιάζει τέσσερα θετικά σενάρια σχετικά με την εικόνα της Ευρώπης το 2040. Μάθετε περισσότερα σχετικά με το πώς ανέπτυξαν τα μελλοντικά σενάρια για το 2040 διαβάζοντας την έκθεσή τους με τίτλο «Reaching the Triple-Win» (επιτυγχάνοντας τριπλό κέρδος) και ανακαλύψτε τους βιώσιμους τρόπους ζωής του Άνταμ, της Τερέζας, του Μίλαν και της Ιζαμπέλας. |
Κάντε την έρευνα πράξη– μάθετε πώς να χρησιμοποιήσετε το μοντέλο της INHERIT Το μοντέλο της INHERIT είναι ένα εργαλείο που βοηθά τη συστημική σκέψη για ολοκληρωμένη διακυβέρνηση. Βοηθά να κατανοήσουμε πώς διάφοροι καθοριστικοί παράγοντες επηρεάζουν το περιβάλλον, τόσο στο «εδώ και τώρα» στον χώρο που ζούμε όσο και στο «εκεί και τότε», στο ευρύτερο οικοσύστημα και στις μελλοντικές γενιές. |
Η βάση δεδομένων της INHERIT περιλαμβάνει περισσότερες από 100 ελπιδοφόρες πρακτικές από όλους τους τομείς της ζωής (χώροι πρασίνου, ενεργειακή αποδοτικότητα), των μετακινήσεων (ενεργοί τρόποι μεταφοράς) και της κατανάλωσης (βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση τροφίμων). |
Η ανακοίνωση σχετικά με τα επόμενα βήματα για ένα βιώσιμο ευρωπαϊκό μέλλον, που παρουσίασε ο αντιπρόεδρος κ. Τίμερμανς, καλύπτει την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική διάσταση της βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς και της διακυβέρνησης, εντός της ΕΕ και σε παγκόσμιο επίπεδο. |
Έκθεση της ΠΟΥ καταγράφει το μέγεθος των περιβαλλοντικών ανισοτήτων στον τομέα της υγείας: Η εν λόγω έκθεση χρησιμοποιεί 19 δείκτες ανισότητας που αφορούν τις συνθήκες στα αστικά κέντρα, τις συνθήκες στέγασης και εργασίας, τις βασικές υπηρεσίες και τους τραυματισμούς για να εξετάσει τις ανισότητες που υφίστανται σε όλες τις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας της ΠΟΥ. Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι τα άτομα που βρίσκονται στην πλέον μειονεκτούσα από κοινωνική άποψη κατάσταση είναι εκείνα που πλήττονται περισσότερο από περιβαλλοντικούς κινδύνους. |
Στην έκθεσή του με τίτλο «Accelerating Climate Action: Refocusing Policies through a Well-being Lens» (Επιτάχυνση της κλιματικής δράσης: επανεστίαση των πολιτικών μέσα από τον φακό της ευημερίας) (Σεπτέμβριος 2019), ο ΟΟΣΑ υπογραμμίζει την ανάγκη επανεστίασης των πρωταρχικών στόχων πολιτικής στους τομείς (μεταξύ άλλων) των μεταφορών, των τροφίμων και της ενέργειας. |
«Η συμφωνία αυτή πηγάζει από τη δέσμευσή μας να γίνουμε η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος στον κόσμο. Υπαγορεύεται επίσης από μια μακροπρόθεσμη οικονομική επιταγή: όσοι ενεργούν πρώτοι και ταχύτερα, θα είναι εκείνοι που θα αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες από την οικολογική μετάβαση. Επιθυμώ η Ευρώπη να είναι πρωτοπόρος». |
Έργα στο πλαίσιο του προγράμματος για την υγεία
EuroHealthNet - η ευρωπαϊκή εταιρική σχέση για την υγεία, την ισότητα και την ευημερία Η EuroHealthNet εστιάζει στη βελτίωση της υγείας και τη μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας μέσω δράσεων στο επίπεδο των κοινωνικοοικονομικών και περιβαλλοντικών καθοριστικών για την υγεία παραγόντων, ενσωματώνοντας τους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης και συμβάλλοντας στον μετασχηματισμό των συστημάτων υγείας. |
Κύριος στόχος του έργου είναι η βελτίωση της υγείας και της ευημερίας των πολιτών της ΕΕ και η επίτευξη μεγαλύτερης ισότητας όσον αφορά τα αποτελέσματα στον τομέα της υγείας εστιάζοντας στους κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες που είναι καθοριστικοί για τις ανισότητες τομέα της υγείας και σχετίζονται με τον τρόπο ζωής. Δίνεται προτεραιότητα στους μετανάστες, οι οποίοι μπορεί να αντιμετωπίζουν προβλήματα όσον αφορά την πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας. |
Στην κοινή δράση CHRODIS PLUS συμμετέχουν 42 εταίροι, οι οποίοι εκπροσωπούν 21 ευρωπαϊκές χώρες και οι οποίοι συνεργάζονται για την υλοποίηση πιλοτικών έργων και την άντληση πρακτικών διδαγμάτων στον τομέα των μη μεταδοτικών νόσων. |
Άλλοι ενδιαφέροντες σύνδεσμοι
Οικονομία της ευημερίας (Συμπεράσματα της φινλανδικής Προεδρίας του Συμβουλίου) |
Ενημερωτικό δελτίο του EuroHealthNet Ανισότητες στον τομέα της υγείας στην Ευρώπη |