Οι ενδοκρινικοί διαταράκτες είναι χημικές ουσίες που υπό ορισμένες προϋποθέσεις μπορούν να επηρεάσουν το ορμονικό σύστημα των ανθρώπων και των ζώων. Η ενδοκρινική διατάραξη αποτελεί έναν σχετικά πρόσφατο τρόπο εξέτασης της τοξικότητας των χημικών ουσιών. Κατά τα τελευταία έτη, η επιστημονική κοινότητα και οι αρχές σε όλο τον κόσμο συζητούν γι΄αυτό το θέμα και για τον τρόπο ρύθμισής του. Έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος τόσο στην ΕΕ όσο και σε διεθνείς οργανισμούς.
Ανάπτυξη νομοθετικού πλαισίου
- Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαθέτει από το 1999 στρατηγική για τους ενδοκρινικούς διαταράκτες. Οι μεταγενέστερες αναθεωρήσεις της νομοθεσίας της ΕΕ για τις χημικές ουσίες έλαβαν υπόψη αυτή τη στρατηγική. Το 7ο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον (ΠΔΠ), που εγκρίθηκε το 2013 από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, προβλέπει την εναρμόνιση των βασιζόμενων στην επικινδυνότητα κριτηρίων για τον προσδιορισμό ενδοκρινικών διαταρακτών.
- Ο κανονισμός (EΚ) αριθ. 1107/2009 σχετικά με τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα και ο κανονισμός (EΕ) αριθ. 528/2012 για τα βιοκτόνα προβλέπουν τη θέσπιση επιστημονικών κριτηρίων για τον προσδιορισμό ουσιών με ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής.
- Πρόσθετες κανονιστικές διατάξεις για τους ενδοκρινικούς διαταράκτες καλύπτονται από τον κανονισμό REACH, τον κανονισμό για τα καλλυντικά, και τη νομοθεσία της ΕΕ για υλικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα.
- Στις 15 Ιουνίου 2016, η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση η οποία παρουσιάζει τις τελευταίες εξελίξεις για το θέμα και τη μελλοντική πορεία. Επίσης, ενέκρινε δύο σχέδια νομικών πράξεων σχετικά με τον καθορισμό επιστημονικών κριτηρίων για τον προσδιορισμό ενδοκρινικών διαταρακτών, τα οποία ακολούθησαν τις σχετικές διαδικασίες έγκρισης.
Σημερινή κατάσταση
Τα κριτήρια για τα βιοκτόνα έχουν δημοσιευθεί και εφαρμόζονται από τις 7 Ιουνίου 2018.
Τα κριτήρια για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα έχουν δημοσιευθεί και θα εφαρμόζονται από τις 10 Νοεμβρίου 2018.