Komisja Europejska wsparła finansowo wiele innych inicjatyw promujących reformę mającą rozwiązać najważniejsze kwestie dotyczące personelu służby zdrowia. Zostały one szczegółowo omówione poniżej.
Wzajemne uznawanie kwalifikacji zawodowych
Dyrektywa nr 2005/36/WE w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych ustanawia ogólnoeuropejskie ramy prawne pozwalające na wzajemne uznawanie kwalifikacji zawodowych w krajach UE. Pracownicy służby zdrowia (lekarze, pielęgniarki, akuszerki, dentyści, farmaceuci, weterynarze) korzystają z automatycznego uznawania kwalifikacji. Oznacza to, że osoby posiadające uprawnienia do wykonywania zawodu w kraju pochodzenia są automatycznie uprawnione do podejmowania pracy w swoim zawodzie w dowolnym kraju UE.
Dyrektywa 2013/55/UE uprościła niektóre przepisy dyrektywy w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych. W efekcie ułatwiono pracownikom służby zdrowia i osobom wykonującym inne zawody regulowane wykonywanie zawodu w innych krajach UE.
Mobilność i migracja pracowników służby zdrowia
Prowadzone przez UE dwa projekty badawcze mają pomóc uzyskać bardziej wiarygodny obraz sytuacji dotyczącej tendencji migracyjnych wśród pracowników służby zdrowia zarówno wewnątrz UE, jak i między Unią Europejską a innymi krajami:
- Mobilność pracowników służby zdrowia i systemy opieki zdrowotnej (PROMeTHEUS)
- Mobilność pracowników służby zdrowia (MoHProf)
Łagodzenie negatywnych skutków migracji pracowników służby zdrowia
W ostatnich dziesięcioleciach można zaobserwować wzrost migracji wśród personelu medycznego, głównie z państw, gdzie dochody są niższe, a systemy opieki zdrowotnej już borykają się z problemami. By uregulować tę sytuację, przyjęto Globalny kodeks postępowania WHO w sprawie międzynarodowej rekrutacji personelu medycznego.
Kodeks ma pomóc w opracowaniu i rozpowszechnianiu dobrowolnych zasad i praktyk związanych z etyczną rekrutacją personelu medycznego na całym świecie, a także ma pomóc wzmacniać systemy opieki zdrowotnej. Państwa członkowskie powinny zniechęcać do aktywnej rekrutacji pracowników służby zdrowia z krajów rozwijających się, które zmagają się z bardzo poważnym niedoborem personelu medycznego.
Skuteczne strategie zatrudniania i zatrzymywania pracowników
- W 2015 r. przeprowadzono badanie na temat skutecznych strategii zatrudniania i zatrzymywania pracowników, które pokazało, że pracowników służby zdrowia, zwłaszcza kobiety, zdecydowanie przyciągają czynniki pozafinansowe, np. bezpieczne środowisko pracy dające poczucie wsparcia.
- Unijny projekt badawczy, którego przedmiotem są prognozy dotyczące pielęgniarek i pielęgniarzy w Europie, potwierdza, że istnieje związek między środowiskiem pracy a zadowoleniem tej grupy pracowników.
- W trakcie europejskiego dialogu społecznego w sektorze szpitali i opieki zdrowotnej uzgodniono kodeks postępowania dotyczący etycznego zatrudniania transgranicznego i zatrzymywania pracowników w sektorze szpitalnym oraz ramy działań w zakresie zatrudniania i zatrzymywania pracowników
Sieć pilotażowa organów odpowiedzialnych za kształcenie personelu pielęgniarskiego i organów regulacyjnych
Sieć pilotażowa obejmująca organy odpowiedzialne za kształcenie personelu pielęgniarskiego i organy regulacyjne powstała w celu wymiany najlepszych praktyk w zakresie podnoszenia kwalifikacji personelu pomocniczego w służbie zdrowia. Szczególną uwagę poświęcono transgranicznej mobilności. Podczas pilotażu badano zakres umiejętności i kompetencji personelu pomocniczego w służbie zdrowia, które można by rozpowszechniać w krajowych programach kształcenia i szkoleń. Sprawozdanie dostępne jest tutaj.
Sieć służąca rozwojowi podstawowych kompetencji personelu pomocniczego w służbie zdrowia
W ramach prowadzonego przez Komisję Europejską programu dotyczącego zdrowia publicznego w 2014 r. unijna Agencja Wykonawcza ds. Konsumentów, Zdrowia, Rolnictwa i Żywności (Chafea) wybrała w drodze przetargu na przeprowadzenie badania ofertę konsorcjum kierowanego przez niderlandzki instytut badań w zakresie usług zdrowotnych (NIVEL). Przedmiotem badania CC4HCA jest zainteresowanie wśród krajów UE wypracowaniem wspólnego stanowiska w sprawie umiejętności, wiedzy i kompetencji personelu pomocniczego w służbie zdrowia w Europie. Sprawozdanie dostępne jest tutaj.
Ustawiczne doskonalenie zawodowe pracowników służby zdrowia w UE
Komisja Europejska opracowała plan działania dla pracowników służby zdrowia w UE, który dotyczy ustawicznego doskonalenia zawodowego jako narzędzia, które ma zapewniać bezpieczeństwo pacjentów w kontekście transgranicznej mobilności pracowników medycznych i pacjentów. Poszczególne państwa stosują różne podejście do ustawicznego doskonalenia zawodowego, co stwarza możliwość opracowania zaleceń i najlepszych praktyk w UE.
W tym badaniu przeanalizowano ustawiczne doskonalenie zawodowe i możliwości uczenia się przez całe życie dla lekarzy, personelu pielęgniarskiego, dentystów, położnych i farmaceutów w państwach UE i EFTA. Opracowano zalecenia, jak usprawnić współpracę i wymianę najlepszych praktyk na poziomie unijnym. Zwrócono także uwagę na to, że należy ułatwić wszystkim pracownikom służby zdrowia dostęp do ustawicznego doskonalenia zawodowego i rozwiązać kwestię ograniczeń czasu i zasobów. W zaleceniach zaapelowano o więcej badań na temat ustawicznego doskonalenia zawodowego i związku między ustawicznym doskonaleniem zawodowym a bezpieczeństwem pacjentów i jakością opieki zdrowotnej.
Sojusze na rzecz umiejętności sektorowych
Sojusze na rzecz umiejętności sektorowych mają eliminować niedobory kwalifikacji w ramach co najmniej jednego profilu zawodowego w określonym sektorze. W tym celu analizuje się istniejące lub pojawiające się potrzeby na rynku pracy dotyczące danego sektora oraz udoskonala się systemy kształcenia i szkolenia zawodowego na wszystkich poziomach, tak by lepiej reagowano na potrzeby na rynku pracy.
Europejski system transferu osiągnięć w kształceniu i szkoleniu zawodowym (ECVET) w sektorze opieki nad osobami starszymi (EFEC) jest pierwszym projektem pilotażowym w ramach sojuszu na rzecz umiejętności sektorowych w sektorze zdrowia i opieki. To ponadnarodowe partnerstwo zrzeszające organizacje z sześciu państw UE ma na celu poprawę porównywalności, przejrzystości i wzajemnego uznawania kwalifikacji opiekunów stosujących zasady ECVET.
W 2015 r. w ramach programu Erasmus+ ogłoszono również przetarg na kolejne sojusze na rzecz umiejętności sektorowych w sektorze zdrowia i opieki.
