Span het paard voor de wagen: Investeren in gezondheid betekent investeren in gezondheidswerkers
Andrzej Rys, directeur Gezondheidsstelsels, Medische Producten en Innovatie bij de Europese Commissie, vertelt wat de EU doet om het gezondheidspersoneel te steunen. Bij een gezondheidsdreiging of -crisis worden we allemaal herinnerd aan de moeilijke, maar onmisbare rol van het medisch personeel, voor de patiënt en zijn familie en vrienden vaak hun eerste contactpunt met het zorgstelsel. Maar gezondheidswerkers hebben te maken met allerlei interne en externe problemen, zoals personeelstekorten, ongelijkmatige geografische spreiding, onvoldoende opleidingen, veranderende technologieën en zorgbehoeften, en slechte personeelsplanning.
Wat is volgens u op dit moment de grootste uitdaging voor de lidstaten als het gaat om gezondheidswerkers?
De lidstaten staan allemaal voor dezelfde uitdaging: een goede gezondheidszorg voor iedereen in Europa is alleen mogelijk als er voldoende personeel is op de juiste plaats en met de juiste vaardigheden.
Maar op dit moment is er in Europa een personeelstekort van naar schatting 1 miljoen gezondheidswerkers. Er is ook een "brain drain" van artsen en verpleegkundigen. Ze verhuizen naar landen met betere arbeidsomstandigheden en lonen, waardoor er in de andere landen een tekort ontstaat.
Al even zorgwekkend is het dat gezondheidswerkers soms niet over de juiste vaardigheden beschikken. Dit leidt tot verspilling van menselijk kapitaal, zet de overheidsfinanciën onder druk en maakt een kosteneffectieve zorgverstrekking onmogelijk.
We moeten er ook op letten dat de technologische veranderingen in de zorg zowel op de patiënt als op het zorgpersoneel worden afgestemd, dat het zorgpersoneel zich aan nieuwe situaties kan aanpassen en dat al die veranderingen ook echt de zorg verbeteren.
Er bestaat geen standaardoplossing: elke lidstaat moet zijn eigen hervormingen doorvoeren op basis van de behoeften van zijn eigen zorgstelsel.
Wat doet de EU om het zorgpersoneel te helpen?
Het EU-Verdrag bepaalt dat het gezondheidsbeleid en de organisatie en verstrekking van medische zorg een nationale bevoegdheid zijn.
De Commissie volgt en analyseert de problematiek van het zorgpersoneel in het kader van het Europees semester. Daarbij kijkt zij naar allerlei aspecten, zoals personeelstekorten, arbeidsomstandigheden, ontbrekende vaardigheden en een hr-organisatie die past bij sterker geïntegreerde zorgstelsels.
De Commissie helpt de nationale autoriteiten om deze problemen aan te pakken, ervaringen uit te wisselen en van elkaar te leren. Daarom is besloten tot het Gemeenschappelijk optreden voor planning en prognose op het gebied van gezondheidswerkers en daarom ook is het huidige deskundigennetwerk voor planning op dat gebied opgericht.
De Commissie blijft steun verlenen en publiceert binnenkort een oproep tot het indienen van projecten in het kader van het Gezondheidsprogramma 2020. De bedoeling is initiatieven te ondersteunen die de personeelsleegloop voorkomen, de toegang tot gezondheidszorg verbeteren in gebieden met een dekkingstekort, en de zorg reorganiseren door herverdeling van taken tussen ziekenhuizen en andere gemeenschaps- en eerstelijnsgezondheidscentra en interpersonele coördinatie.
Bent u optimistisch over de toekomst?
Ja, en daar heb ik goede redenen voor. De gezondheidsstelsels in Europa behoren namelijk tot de beste ter wereld. En we mogen niet vergeten dat we in de "gouden eeuw” van de gezondheidszorg leven, waarin de zorg almaar verbetert.
We moeten wel rekening houden met het feit dat we in een steeds nauwer verweven wereld leven, waarin risico’s zich snel kunnen uitbreiden en een zorg voor de hele wereld kunnen worden.
Daarom is het van het allergrootste belang om continu in de gezondheidszorg te blijven investeren. Dit betekent in de eerste plaats investeren in het zo lang mogelijk gezond houden van mensen. Investeren in onze gezondheidswerkers is een onlosmakelijk onderdeel daarvan, zodat hun kennis actueel blijft, ze veilig hun werk doen en ze in staat zijn om nieuwe vaardigheden aan te leren. Investeren in mensen die helpen anderen gezond te houden, is altijd een verstandige investering met een hoog rendement.
Activiteiten op EU-niveau
|
Europese Commissie – Volksgezondheid en Voedselveiligheid |
|
Deskundigenpanel voor doeltreffend investeren in gezondheid Europese Commissie – Volksgezondheid en Voedselveiligheid |
|
Prestatiebeoordeling van gezondheidsstelsels (Health Systems Performance Assessment - HSPA) Europese Commissie – Volksgezondheid en Voedselveiligheid |
Nieuws
|
Dit netwerk moet het profiel van de gezondheidswerkers van de toekomst bepalen, kerncompetenties inventariseren en zo nodig verbeteren, en hun cruciale rol bij de hervorming van de zorgstelsels benadrukken. Word lid van het EU-platform voor gezondheidsbeleid. |
|
Thematisch netwerk "De digitale dokter" nu actief op het EU-platform voor gezondheidsbeleid "De digitale dokter" wil artsen zo goed mogelijk voorbereiden op de toekomst zodat zij hun plaats vinden in doeltreffende, ethisch verantwoorde, op technologie steunende zorgstelsels waarin de mens centraal staat. Word lid van het EU-platform voor gezondheidsbeleid. |
|
Je tekortkomingen opsporen en je agenda beheren met de planningstoolkit voor gezondheidswerkers Deze toolkit voor zelfevaluatie, die beschikbaar wordt gesteld via het door de EU gefinancierde deskundigennetwerk voor planning en prognose op het gebied van gezondheidswerkers, snijdt belangrijke aspecten van de personeelsplanning in de zorg aan en is aanpasbaar aan verschillende landen. |
|
Internationale conferentie over de toekomst van werk op 12 februari in Rome Het Italiaans instituut voor ongevallenverzekeringen (INAIL) en de Internationale Commissie voor gezondheid op het werk (ICOH) hebben deze conferentie over de snelle technologische innovatie, de demografische ontwikkelingen en de veranderingen op de arbeidsmarkt georganiseerd. |
Projecten van het gezondheidsprogramma
|
Met dit gemeenschappelijk optreden probeert de EU de capaciteit voor planning en prognose op het gebied van gezondheidspersoneel te verhogen via betere Europese samenwerking. |
|
Word lid van het EU-platform voor gezondheidsbeleid en blijf op de hoogte van het laatste nieuws over de planning ten aanzien van gezondheidspersoneel in Europa. Kom met ideeën en bespreek ze, lees over nationale ontwikkelingen, en blader door documenten en verslagen. |
Andere links
|
Mededeling van de Commissie over doeltreffende, toegankelijke en veerkrachtige gezondheidsstelsels Hoewel enigszins gedateerd, biedt deze mededeling nog steeds een goed inzicht in de problematiek rond het zorgpersoneel en maakt zij duidelijk welke maatregelen gezondheidsstelsels sterker, toegankelijker en veerkrachtiger kunnen maken. |
|
De toolkit voor duurzaam gezondheidspersoneel in de Europese regio van de WHO (2018) De toolkit is bedoeld voor beleidsmakers, planners en professionals in de zorg, en wie er verder nog bij het onderwijs en de beleidsuitvoering op dit gebied is betrokken. |
|
Europese gezondheidszorgalliantie Deze door de leden gestuurde organisatie van publieke zorg-ngo's, patiëntengroepen, gezondheidswerkers en patiëntenverenigingen zet zich in voor een betere gezondheid en wil de zorgsector in Europa mondiger maken. |
|
Health First Europe is een niet-commerciële alliantie van patiënten, gezondheidswerkers, academici, gezondheidsdeskundigen en medisch technologen. |