Direct naar de inhoud
Public Health

Gezondheid wereldwijd

Mondiale gezondheidsstrategie van de EU

Het welzijn en het leven van de burgers, de welvaart en stabiliteit van samenlevingen en duurzame economieën vragen om een mondiale aanpak van gezondheid. De mondiale gezondheidsstrategie van de EU, die in november 2022 is aangenomen, is een nieuwe manier om de uitdagingen op gezondheidsgebied op mondiaal niveau in een veranderende wereld aan te pakken.

De mondiale gezondheidsstrategie van de EU vervangt het mondiale gezondheidsbeleid van de EU van 2010 en omvat drie prioriteiten om de mondiale uitdagingen op gezondheidsgebied aan te pakken:

  • betere gezondheid en meer welzijn van mensen tijdens hun hele leven
  • versterking van gezondheidsstelsels en bevordering van universele gezondheidszorg
  • preventie en bestrijding van gezondheidsbedreigingen, met inbegrip van pandemieën, door middel van een “één gezondheid”-benadering

De EU zal bijdragen aan de totstandbrenging van een nieuwe mondiale gezondheidsorde door:

  • een sterk mondiaal bestuur in een complexe geopolitieke omgeving
  • internationale partnerschappen op het gebied van gezondheid
  • de versterking van de Team-Europa-aanpak
  • efficiëntere financiering door het bevorderen van innovatieve financiering, het bundelen van middelen op internationaal niveau en mede-investeringen.

De strategie vertegenwoordigt de externe dimensie van de Europese gezondheidsunie, die het welzijn van de Europeanen en de veerkracht van hun gezondheidszorgstelsels beschermt. Ze is ook een belangrijk onderdeel van de Global Gateway, dat partnerschappen van gelijken bouwt op basis van gezamenlijke verantwoordelijkheid.

Verenigde Naties – samenwerking op het gebied van gezondheid

De EU heeft sterke banden gesmeed met de Verenigde Naties (VN) via haar nauwe samenwerking met het secretariaat van de VN en de VN-agentschappen, -fondsen en -programma’s. De samenwerking heeft zowel betrekking op de wereldwijde gezondheid, als op kwesties die rechtstreeks verband houden met gezondheid, zoals ontwikkeling, mensenrechten, klimaatverandering, crisisbeheersing en humanitaire hulp.

De EU steunt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), de belangrijkste autoriteit inzake wereldwijde gezondheid in het VN-systeem.

Sinds 2020 werkt de EU samen met WHO-landen en internationale partners aan een instrument dat tot doel heeft de preventie, paraatheid en respons voor toekomstige pandemieën wereldwijd te verbeteren. De EU trekt lessen uit de COVID-19-pandemie en richt zich met volle inzet op concrete maatregelen die iedereen veiliger zullen maken. Een van die maatregelen is een ambitieuze pandemieovereenkomst. De EU is een actieve en betrokken partner bij de onderhandelingen over de pandemieovereenkomst. De definitieve beslissing om dit instrument goed te keuren ligt bij de 194 lidstaten van de WHO. Zo wordt gewaarborgd dat alle landen met elkaar kunnen samenwerken op het gebied van kritieke mondiale gezondheidskwesties.

De Europese Commissie speelt een actieve rol in de discussies over mondiale gezondheid in de Groep van 20 (G20), het internationale forum van de regeringen en de gouverneurs/presidenten van de centrale banken van de 20 belangrijkste geïndustrialiseerde en opkomende economieën, en in de Groep van 7 (G7) van de zeven grootste geavanceerde economieën.

Enkele van de besproken onderwerpen:

Duurzameontwikkelingsdoelstellingen

De 17 VN-doelstellingen voor duurzame ontwikkeling die in 2015 zijn aangenomen, bieden een algemeen kader voor actie tot 2030.

Vele van deze doelstellingen houden verband met gezondheid, maar één is er specifiek op gericht. Doelstelling 3 is namelijk “gezondheid en welzijn voor iedereen, op elke leeftijd”. Daarvoor zijn onder meer maatregelen nodig op volgende gebieden:

  • besmettelijke ziekten zoals HIV/AIDS, tuberculose, hepatitis
  • niet-overdraagbare ziekten en geestelijke gezondheid
  • drugsmisbruik
  • bestrijding van tabaksgebruik
  • toegang tot vaccins en geneesmiddelen
  • kwesties in verband met financiering en de opleiding van gezondheidswerkers

De Europese Commissie en de EU-landen zijn samen verantwoordelijk voor het bereiken van de duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen. De Commissie heeft op de Agenda 2030 in verband met de duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen gereageerd in een mededeling uit 2016, getiteld “Volgende stappen voor een duurzame Europese toekomst”, die vergezeld ging van een werkdocument van de diensten van de Commissie.

Deze mededeling omvat een aantal elementen zoals de integratie van de duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen in alle EU-beleidslijnen en -initiatieven, regelmatige rapportage over de vooruitgang, samenwerking met belanghebbenden en het ontwikkelen van een visie voor de lange termijn.

De EU-website over duurzame ontwikkeling bevat gedetailleerde informatie over de wijze waarop de EU bijdraagt tot de uitvoering van de Agenda 2030 en de verwezenlijking van de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling.

De Commissie en het Forum voor het wereldwijde gezondheidsbeleid

Ter ondersteuning van haar mondiaal gezondheidsbeleid organiseert de Commissie een Forum voor het wereldwijde gezondheidsbeleid waarin internationale organisaties, ngo’s en het bedrijfsleven vertegenwoordigd zijn. Zo moet de EU een duidelijker stem in het wereldwijde gezondheidsbeleid krijgen door zowel met haar interne als met haar externe gezondheidsbeleid consequent aan dezelfde wereldwijde doelstellingen te werken.

Het Forum voor het wereldwijde gezondheidsbeleid is opgericht naar aanleiding van de mededeling van de Commissie over volksgezondheid in de wereld van 2010, en de daarop volgende conclusies van de Raad. De belangrijkste betrokken diensten van de Commissie zijn het directoraat-generaal (DG) Gezondheid en Voedselveiligheid, het DG Internationale Samenwerking en Ontwikkeling en het DG Onderzoek en Innovatie.

Global Health Security Initiative

Als lid van het Global Health Security Initiative (GHSI) werkt de Europese Commissie nauw samen met de WHO en de landen van de G7+ (VS, Canada, het VK, Frankrijk, Duitsland, Italië, Japan en Mexico) om een doeltreffende en goed georganiseerde mondiale strategie voor paraatheid en reactie op bedreigingen voor de volksgezondheid te ontwikkelen.

Het GHSI is opgericht in november 2001, onder leiding van het voormalige Amerikaanse Department of Health and Human Services (HHS). Hoewel slechts vier EU-landen officieel lid zijn van het GHSI, zorgt het lidmaatschap van de Europese Commissie ervoor dat de resultaten van de GHSI-besprekingen aan alle EU landen worden doorgegeven via haar eigen Gezondheidsbeveiligingscomité.

Het ministerieel forum van het GHSI komt jaarlijks bijeen en wordt bijgewoond door ministers en staatssecretarissen van de G7+ en de commissaris voor Volksgezondheid van de Europese Commissie. De Wereldgezondheidsorganisatie speelt een technisch adviserende rol.

Resultaten van het GHSI

  • Betere paraatheid en reactie op gevallen van pokken
  • Betere internationale communicatie en risicobeheersing
  • Controle en verbetering van de laboratoriumcapaciteit
  • Betere paraatheid en reactie op griepepidemieën
  • Voorbereiding op chemische en stralingsrisico’s