Mur għall-kontenut ewlieni
Public Health

e-Saħħa u COVID-19

Fl-2021, il-Kummissjoni Ewropea u l-Istati Membri tal-UE bnew il-qafas ta’ fiduċja taċ-Ċertifikat COVID Diġitali tal-UE (EU DCC), li ppermetta l-ħruġ u l-verifika ta’ ċertifikati COVID komuni u interoperabbli bħala provi tat-tilqim, tat-testijiet jew tal-fejqan.

Total ta’ 78 pajjiż u territorju huma konnessi mas-sistema taċ-Ċertifikat COVID Diġitali tal-UE, li kkontribwiet għas-salvagwardja tal-moviment liberu fl-UE matul il-pandemija tal-COVID. F’Ġunju 2023, l-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa (WHO) inkorporat it-teknoloġija taċ-Ċertifikat Diġitali tal-UE fin-Network Globali taċ-Ċertifikazzjoni tas-Saħħa Diġitali.

Il-Kummissjoni u l-Istati Membri tal-UE użaw ukoll applikazzjonijiet mobbli għat-traċċar u t-twissija tal-kuntatti biex jiġġieldu l-pandemija tal-COVID. Dawn l-għodod għenu biex jiġi minimizzat it-tixrid tal-virus fil-livell nazzjonali u lil hinn mill-fruntieri u biex jitħaffef ir-ritorn għall-ħajja normali fl-UE.

Ċertifikat COVID Diġitali tal-UE

Iċ-Ċertifikat COVID Diġitali tal-UE (EU DCC) kien prova diġitali li n-nies tlaqqmu, fiequ, jew kellhom riżultat tat-test fir-rigward tal-COVID-19. Għalhekk, iċ-Ċertifikat COVID Diġitali tal-UE jinkludi 3 tipi ta’ ċertifikati: tilqim, fejqan u test.

In-Network tal-eSaħħa kkollabora mal-aġenziji tal-UE, il-Kumitat għas-Sigurtà tas-Saħħa, l-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa (WHO) u istituzzjonijiet oħrajn f’rispons koordinat għall-COVID-19, inkluż l-implimentazzjoni taċ-ċertifikati COVID.

Is-suċċess taċ-Ċertifikat COVID Diġitali tal-UE ġie rikonoxxut fl-2023 mill-Ombudsman Ewropew, li ta lid-DĠ JUST, CNECT, u SANTE l-Premju tal-Ombudsman Ewropew għal Amministrazzjoni Tajba fil-kategorija tal-Innovazzjoni.

Iċ-Ċertifikat COVID Diġitali tal-UE wara l-iskadenza tar-Regolament (UE) 2021/953

Ir-Regolament dwar iċ-Ċertifikat COVID Diġitali tal-UE daħal fis-seħħ fl-1 ta’ Lulju 2021 u skada fit-30 ta’ Ġunju 2023.

Il-Kummissjoni Ewropea u d-WHO ffirmaw Arranġament Amministrattiv mhux vinkolanti li jaqbel li jikkollaboraw dwar l-adozzjoni tal-qafas taċ-Ċertifikat COVID Diġitali tal-UE mid-WHO u l-iżvilupp ulterjuri tan-Network Globali taċ-Ċertifikazzjoni Diġitali tas-Saħħa.

Din is-sistema globali se tgħin biex tiffaċilita l-mobbiltà globali u tipproteġi lin-nies madwar id-dinja minn theddid kontinwu u futur għas-saħħa, inklużi pandemiji.

Abbażi ta’ dan il-ftehim, id-WHO adottat il-qafas taċ-Ċertifikat COVID Diġitali tal-UE u nediet in-Network Globali taċ-Ċertifikazzjoni tas-Saħħa Diġitali (GDHCN) f’Ġunju 2023. Bħalissa, il-GDHCN jappoġġja biss il-verifika ta’ ċertifikati tat-tip Ċertifikat COVID Diġitali tal-UE.

Madankollu, dan jista’ jiġi estiż għal użi oħrajn bħad-diġitalizzazzjoni taċ-Ċertifikat Internazzjonali tat-Tilqim jew tal-Profilassi, il-verifika tal-preskrizzjonijiet bejn il-fruntieri, is-Sommarju Internazzjonali tal-Pazjent, il-verifika taċ-ċertifikati tat-tilqim fi ħdan il-fruntieri u bejn il-fruntieri, u ċ-ċertifikazzjoni tal-professjonisti tas-saħħa pubblika (permezz tal-Akkademja tad-WHO).

Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill adottata fis-27 ta’ Ġunju 2023 tħeġġeġ lill-Istati Membri kollha biex jissieħbu fis-sistema tad-WHO u biex ikomplu joħorġu ċ-ċertifikati tal-COVID-19 fuq talba.

Perjodu tranżitorju

Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill adottata f’Ġunju 2023 tilqa’ l-intenzjoni tal-Kummissjoni li żżomm il-Portal tal-UE għal perjodu tranżitorju sal-aħħar ta’ Diċembru 2023. Dan se jippermetti biżżejjed żmien għall-Istati Membri tal-UE, għall-pajjiżi terzi u għat-territorji konnessi mal-Portal taċ-Ċertifikat COVID Diġitali tal-UE biex jagħmlu l-bidliet u l-passi meħtieġa biex jikkonnettjaw man-Network Globali taċ-Ċertifikazzjoni Diġitali tas-Saħħa.

Matul il-perjodu tranżitorju, iż-żewġ sistemi se jiġu sinkronizzati sabiex iċ-ċertifikati jkunu jistgħu jiġu vverifikati indipendentement minn liema gateway ikun konness il-pajjiż emittenti u ta’ verifika, dment li ċ-ċertifikati jkunu nħarġu abbażi ta’ standards u sistemi teknoloġiċi. Dawn is-sistemi jridu jkunu interoperabbli mal-qafas ta’ fiduċja tal-Gateway tal-UE li jippermetti l-verifika tal-awtentiċità, tal-validità u tal-integrità tagħhom.

Testi legali

Qafas ta’ fiduċja u speċifikazzjonijiet tekniċi dettaljati

In-network tal-eSaħħa ppubblika speċifikazzjonijiet tekniċi dettaljati li jiddeskrivu l-mekkaniżmi għall-interoperabbiltà taċ-ċertifikati tat-tilqim, tat-testijiet u tal-fejqan. L-ispeċifikazzjonijiet huma disponibbli hawn taħt.

Implimentazzjonijiet ta’ referenza ġew ippubblikati u huma disponibbli bħala sors miftuħ.

L-ispeċifikazzjonijiet tekniċi ġew adottati bħala Deċiżjonijiet ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni. Verżjoni konsolidata hi pprovduta hawn taħt għal referenza faċli. In-Network Globali taċ-Ċertifikazzjoni tas-Saħħa Diġitali tad-WHO jadotta wkoll dawn l-ispeċifikazzjonijiet tekniċi.

L-ispeċifikazzjonijiet tekniċi li ġejjin ippubblikati bħala Linji Gwida tal-eHN jipprovdu aktar spjegazzjonijiet u struzzjonijiet li jikkomplementaw id-Deċiżjonijiet ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni adottati.

Implimentazzjonijiet ta’ referenza b’sors miftuħ
Il-paġna tal-Lista ta’ Fiduċja taċ-Ċertifikat COVID Diġitali tal-UE tippermetti d-dawnlowdjar tal-Arkivju taċ-Ċertifikati COVID Diġitali tal-UE (EU DCC).

Applikazzjonijiet mobbli għat-traċċar tal-kuntatti u għat-twissija

L-applikazzjonijiet mobbli għat-traċċar tal-kuntatti u għat-twissija għenu biex jitnaqqas it-tixrid tal-COVID-19 billi infurmaw lin-nies jekk kinux qrib persuni li sussegwentement irriżultaw pożittivi għall-virus u ħeġġuhom jinfurmaw lill-awtoritajiet tas-saħħa u jitolbu appoġġ.

L-utenti setgħu jinstallaw applikazzjonijiet għat-traċċar tal-kuntatti b’mod volontarju, li kienu jiddependu fuq it-teknoloġija ta’ traċċar tal-prossimità tal-Bluetooth biex tkun protetta l-privatezza.

In-Network tal-eSaħħa ħareġ Sett ta’ Għodod komuni tal-UE għall-Istati Membri dwar l-applikazzjonijiet għat-traċċar tal-kuntratti u pproduċa linji gwida u speċifikazzjonijiet komprensivi dwar l-interoperabbiltà.

Abbażi ta’ dan, il-Kummissjoni Ewropea użat gateway għall-UE kollha f’Settembru 2020 biex tippermetti l-interoperabbiltà transfruntiera bejn l-applikazzjonijiet u 19-il pajjiż ikkonnettjaw magħha gradwalment. Dan ippermetta lill-utenti jivvjaġġaw b’applikazzjoni waħda konnessa mal-gateway tal-interoperabbiltà u li jiġu avżati jekk ikunu esposti għall-COVID-19 permezz ta’ prossimità fit-tul jew kuntatt mill-qrib ma’ persuni infettati.

L-awtoritajiet nazzjonali waqqfu dawn l-applikazzjonijiet għat-traċċar tal-kuntatti meta ma kinux meħtieġa aktar, u l-gateway għall-UE kollha twaqqfet fi Frar 2023.

Kontroll konġunt u protezzjoni tad-data

L-iskambju transfruntier tad-data bejn l-applikazzjonijiet nazzjonali għall-apparati mobbli għat-traċċar tal-kuntatti u għat-twissija ġie definit fid-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni korrispondenti. Il-pajjiżi li jipparteċipaw fil-gateway, irrappreżentati mill-awtoritajiet nazzjonali jew mill-korpi uffiċjali maħtura, aġixxew bħala kontrolluri konġunti għall-ipproċessar fil-gateway.

Il-Kummissjoni Ewropea ħejjiet dokument li jipprovdi informazzjoni dwar is-Servizz Ewropew ta’ Federation Gateway li l-Istati Membri, bħala kontrolluri, setgħu jużaw bħala input għall-Valutazzjoni tal-Impatt fuq il-Protezzjoni tad-Data rispettiva tagħhom għall-iskambju ta’ data personali permezz tal-gateway.

Aktar informazzjoni

Id-dokumenti ta’ gwida u tekniċi kollha dwar l-applikazzjonijiet għat-traċċar tal-kuntatti u l-EFGS prodotti min-Network tal-eSaħħa