Biuletyn „Zdrowie-UE” nr 255 – W centrum uwagi

UE wzmacnia środki na rzecz krótkoterminowej gotowości w dziedzinie zdrowia na wypadek występowania w przyszłości ognisk COVID-19 w UE

John F. Ryan, dyrektor ds. zdrowia publicznego, wiedzy o krajach i zarządzania kryzysowego w Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, powiedział, że Komisja Europejska podejmuje działania na rzecz zapewnienia krótkoterminowej gotowości na wypadek wystąpienia przyszłych ognisk COVID-19 w UE. W tym tygodniu Komisja skierowała do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Europejskiego Komitetu Regionów komunikat, w którym określono te środki. Poniżej przedstawiono wnioski zawarte w tym komunikacie.

UE musi zapewnić gotowość na możliwość ponownego wzrostu liczby przypadków COVID-19. Wymaga to podjęcia krótkoterminowych i silnie skoordynowanych działań ukierunkowanych na wzmocnienie kluczowych obszarów gotowości oraz reagowania. Wczesne wykrywanie przypadków i szybkie reagowanie w celu zapobiegania dalszemu rozprzestrzenianiu się zakażeń, w połączeniu ze szczególnymi środkami ochrony osób najbardziej wrażliwych w naszych społeczeństwach to obecnie najlepszy sposób uniknięcia konieczności ponownego wprowadzenia ograniczeń na dużą skalę, takich jak izolacja. W oparciu o prace prowadzone obecnie w państwach członkowskich, Komisji i agencjach unijnych w komunikacie określono niezbędne działania, jakie należy podjąć.

Podstawę tych wysiłków powinny stanowić solidne dowody i szeroko zakrojone działania w zakresie komunikacji społecznej. Zapobieganie ponownemu wzrostowi liczby zakażeń w dużej mierze zależy od indywidualnych zachowań i przestrzegania zaleceń dotyczących zdrowia publicznego. Stała czujność wszystkich ludzi ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia, aby w każdym momencie obowiązywał zestaw podstawowych indywidualnych środków ostrożności. To z kolei zależy od społecznej akceptacji oraz społecznego zrozumienia uzasadnionego charakteru i znaczenia tych środków. Kluczowym czynnikiem warunkującym przyszłe zmiany będzie monitorowanie stopnia akceptacji społecznej i zapewnianie na wczesnym etapie odpowiedzi na społeczne obawy. Takie działania w zakresie komunikacji wiążą się również z systematycznym i natychmiastowym reagowaniem na rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji na temat pandemii. Jednocześnie konieczne są też dalsze starania ukierunkowane na poprawę cyberodporności kluczowej infrastruktury zdrowotnej. Jeżeli dane państwo członkowskie miałoby ponownie wprowadzić środki nadzwyczajne, powinny one zostać opracowane w sposób wyważony i ograniczony, tak aby nie zakłócały praworządności i demokracji parlamentarnej.

Granice UE nie stanowią bariery dla wirusa, dlatego też UE i jej państwa członkowskie przeznaczyły ponad 36 mld euro na pomoc nadzwyczajną, pomoc humanitarną i długoterminowe wsparcie dla państw trzecich będących w potrzebie. UE utworzyła również unijny humanitarny most powietrzny, aby utrzymać kluczowe połączenia transportowe dla pracowników służb humanitarnych i medycznych oraz zaopatrzenia.

Należy zatem nadal koordynować działania z innymi globalnymi podmiotami, w tym z ONZ i WHO, w celu zapewnienia niezbędnej międzynarodowej reakcji na to globalne zagrożenie dla zdrowia, w tym sprawiedliwego dostępu do szczepionki przeciwko COVID-19. Powinno to iść w parze z działaniami na rzecz niwelowania społeczno-gospodarczych skutków tego kryzysu, które grożą zniweczeniem postępów osiągniętych w realizacji celów zrównoważonego rozwoju, oraz z inwestycjami w odporność krajów partnerskich, w szczególności ukierunkowanymi na wzmocnienie systemów opieki zdrowotnej, co też będzie stanowiło podstawę globalnej odbudowy. Jest to jedyna droga do zakończenia obecnego kryzysu wywołanego pandemią w UE i na świecie.

Teraz bardziej niż kiedykolwiek należy skoncentrować się na ograniczeniu wpływu grypy sezonowej w latach 2020/2021. Już teraz należy też podjąć działania, by złagodzić skutki wynikające z tego scenariusza. Skumulowane skutki występowania równoczesnych ognisk COVID-19 zbiegające się z okresem wzmożonych zachorowań na grypę mogą jeszcze bardziej obciążyć nasze systemy opieki zdrowotnej.

Komisja Europejska będzie kontynuować współpracę z państwami członkowskimi na rzecz walki z COVID-19. Wspólnie będziemy kontynuować finansowanie badań naukowych służących przewidywaniu rozprzestrzeniania się zakażeń i ich nawrotów oraz wspierać rozwój niezbędnych medycznych środków przeciwdziałania. Będziemy również propagować identyfikację i rozpowszechnianie dobrych praktyk lokalnych. W ramach ambitnego planu odbudowy wspieranego przez zreformowany długoterminowy budżet na lata 2021–2027 oraz instrument „Next Generation EU” Europa będzie również inwestować, aby zapewnić odbudowę oraz odporność na wypadek ewentualnych przyszłych ognisk COVID-19, wspierać zmiany strukturalne we wszystkich systemach opieki zdrowotnej oraz wzmacniać unijne systemy zarządzania kryzysowego i zdolności w tym zakresie. Europa wyciągnie szczegółowe wnioski z kryzysu związanego z COVID-19, aby zagwarantować, że wyjdzie z niego jeszcze silniejsza, bardziej zjednoczona i lepiej przygotowana do stawienia czoła przyszłym kryzysom.