Ολοκληρωμένη προσέγγιση της ΕΕ για την ψυχική υγεία
Στην ομιλία της για την κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2022, η πρόεδρος της Επιτροπής κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε την πρόθεση της Επιτροπής να παρουσιάσει μια νέα πρωτοβουλία για την ψυχική υγεία το 2023.
Στις 7 Ιουνίου 2023 η Επιτροπή εξέδωσε την ανακοίνωση για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της ψυχικής υγείας, η οποία θα βοηθήσει τα κράτη μέλη και τα ενδιαφερόμενα μέρη να αναλάβουν ταχεία δράση για την αντιμετώπιση των προκλήσεων στον τομέα της ψυχικής υγείας.
Η ανακοίνωση αποτελεί σημείο εκκίνησης για μια νέα προσέγγιση. Μετά από εκτενείς διαβουλεύσεις με τα κράτη μέλη, τα ενδιαφερόμενα μέρη και τους πολίτες, αναπτύχθηκε μια ολοκληρωμένη, προσανατολισμένη στην πρόληψη και πολυσυμμετοχική προσέγγιση της ψυχικής υγείας.
Η νέα προσέγγιση αναγνωρίζει ότι η ψυχική υγεία περιλαμβάνει σε μεγάλο βαθμό πολλούς τομείς πολιτικής, όπως η απασχόληση, η εκπαίδευση, η έρευνα, η ψηφιοποίηση, ο πολεοδομικός σχεδιασμός, ο πολιτισμός, το περιβάλλον και το κλίμα. Αυτή η διατομεακή προσέγγιση έχει ως στόχο να θέσει τη σωματική υγεία στο ίδιο επίπεδο με την ψυχική υγεία.
Η πρωτοβουλία βασίζεται σε υφιστάμενες πολιτικές, προσεγγίσεις και δράσεις. Οι 20 εμβληματικές πρωτοβουλίες της ανακοίνωσης — με ευκαιρίες χρηματοδότησης αξίας 1,23 δισ. ευρώ — θα στηρίξουν άμεσα και έμμεσα τα κράτη μέλη στην επίτευξη μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης για την ψυχική υγεία.
Με την ευκαιρία της ευρωπαϊκής εβδομάδας ψυχικής υγείας 2024, η Επιτροπή δημοσίευσε το πλαίσιο παρακολούθησης της ανακοίνωσης σχετικά με μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της ψυχικής υγείας.
Η εφαρμογή αυτής της προσέγγισης βασίζεται σε συγκεκριμένες δράσεις προς όφελος των πολιτών και των συστημάτων υγείας σε επίπεδο χώρας, υπό την καθοδήγηση των εθνικών αρχών και των ενδιαφερόμενων μερών, με συντονισμό και οριζόντια στήριξη από την Επιτροπή, σε συνεργασία με διεθνείς εταίρους, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), ο Διεθνής Ερυθρός Σταυρός και η Ερυθρά Ημισέληνος, και η UNICEF.
Το πλαίσιο παρακολούθησης επιτρέπει τακτικές επικαιροποιήσεις για την υλοποίηση των δράσεων που απορρέουν από την ανακοίνωση σχετικά με μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της ψυχικής υγείας.
Η Επιτροπή δημοσίευσε επικαιροποιημένη έκδοση του πλαισίου παρακολούθησης με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας 2024.
Η κατάσταση της ψυχικής υγείας στην Ευρώπη
Η έκδοση της έκθεσης για τα προφίλ υγείας ανά χώρα 2023, η οποία εκπονήθηκε στο πλαίσιο της κατάστασης της υγείας στην ΕΕ από τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) και το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για τα Συστήματα και τις Πολιτικές Υγείας (Παρατηρητήριο), εισήγαγε μια συνοπτική εικόνα της κατάστασης της ψυχικής υγείας σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, τη Νορβηγία και την Ισλανδία.
Ανησυχίες, άγχος και αισθήματα κατάθλιψης που προκαλούνται από τις καταστροφικές επιπτώσεις της πανδημίας, τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, την κλιματική αλλαγή και την απώλεια της βιοποικιλότητας, την ανεργία και το αυξανόμενο κόστος διαβίωσης, τις πιέσεις του ψηφιακού περιβάλλοντος και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όλα αυτά έχουν επιδεινώσει τα ήδη χαμηλά επίπεδα ψυχικής υγείας, ιδίως για τα παιδιά και τους νέους.
Υπάρχει άνιση κατανομή των προβλημάτων ψυχικής υγείας μεταξύ των πληθυσμιακών ομάδων, με την κατάθλιψη να είναι πιο διαδεδομένη μεταξύ των γυναικών και των πληθυσμιακών ομάδων με χαμηλότερο εισόδημα και χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο.
Η ανάγκη ανάληψης δράσης τονίστηκε σε πρόσφατη έρευνα του Ευρωβαρόμετρου για την ψυχική υγεία (Οκτώβριος 2023). Η έρευνα έδειξε ότι το 46 % των Ευρωπαίων βίωσαν συναισθηματικό ή ψυχοκοινωνικό πρόβλημα, όπως το αίσθημα κατάθλιψης ή άγχους, τους τελευταίους δώδεκα μήνες.
Ένα στα δύο άτομα που αντιμετώπισε πρόβλημα ψυχικής υγείας δεν ζήτησε βοήθεια από επαγγελματία.
Ήδη πριν από την πανδημία COVID-19, 1 στα 6 άτομα στην ΕΕ αντιμετώπιζε προβλήματα ψυχικής υγείας, με κόστος 4 % του ΑΕΠ.
Εκτιμάται ότι το συνολικό κόστος των προβλημάτων ψυχικής υγείας υπερβαίνει το 4 % του ΑΕΠ (πάνω από 600 δισ. ευρώ) στις 27 χώρες της ΕΕ και στο Ηνωμένο Βασίλειο («Υγεία με μια ματιά: Ευρώπη 2018»).
Η έκθεση του 2022 «Η υγεία με μια ματιά» έδειξε ότι σχεδόν ένας στους δύο νέους Ευρωπαίους αναφέρει μη καλυπτόμενες ανάγκες περίθαλψης ψυχικής υγείας, ενώ το ποσοστό των νέων που αναφέρουν συμπτώματα κατάθλιψης σε αρκετές χώρες της ΕΕ υπερδιπλασιάστηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Ως εκ τούτου, υπάρχει ανάγκη για συνεχείς επενδύσεις στις μεταρρυθμίσεις της ψυχικής υγείας και των συστημάτων υγείας, συμπεριλαμβανομένου του εργατικού δυναμικού στον τομέα της ψυχικής υγείας, καθώς και για την εξάλειψη του στιγματισμού και των διακρίσεων που περιβάλλουν την ψυχική υγεία.
Το μέγεθος των σημερινών προκλήσεων απαιτεί περαιτέρω δράση για να μην αφήσει μόνιμα σημάδια στις νεότερες γενιές.
Αυτό απαιτεί μετατόπιση των προτεραιοτήτων προς την πρόληψη, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης συμπεριφορικών παραγόντων κινδύνου και κοινωνικών, περιβαλλοντικών και εμπορικών καθοριστικών παραγόντων και της εφαρμογής συγκεκριμένων και φιλόδοξων πρωτοβουλιών για την προαγωγή της ψυχικής υγείας και την πρόληψη των ψυχικών ασθενειών.
Αυτό θα μας βοηθήσει να επιτύχουμε τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών και τους Στόχους του ΠΟΥ για τις μη μεταδοτικές νόσους.
Επισκόπηση των δράσεων για την ψυχική υγεία
Η ψυχική υγεία αποτελεί προτεραιότητα για την Επιτροπή, η οποία έχει στηρίξει δράσεις και έργα τα τελευταία 25 χρόνια που βελτιώνουν την ψυχική υγεία των ανθρώπων.
Επισκόπηση των σημερινών δράσεων και εργαλείων:
1. Βέλτιστες και ελπιδοφόρες πρακτικές
Η διαδικτυακή πύλη βέλτιστων πρακτικών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διευκολύνει τη συλλογή, την ανταλλαγή και την εφαρμογή βέλτιστων και ελπιδοφόρων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ.
Το 2018 τα κράτη μέλη έδωσαν προτεραιότητα στην ψυχική υγεία ως τομέα εφαρμογής βέλτιστων πρακτικών.
Το 2019 παρουσιάστηκε μια προεπιλογή βέλτιστων πρακτικών στα κράτη μέλη τα οποία στη συνέχεια τις κατέταξαν ανάλογα με τον βαθμό συνάφειάς τους με τις εθνικές τους προτεραιότητες.
Από τις τρεις κορυφαίες πρακτικές στην κατάταξη, δύο πρωτοβουλίες υλοποιούνται επί του παρόντος με χρηματοδοτική στήριξη μέσω του ετήσιου προγράμματος εργασίας του τρίτου προγράμματος για την υγεία για το 2020.
Η κοινή δράση ImpliMENTAL αναπτύσσει τη μεταρρύθμιση του βελγικού συστήματος ψυχικής υγείας, η οποία επικεντρώνεται στην ενίσχυση των υπηρεσιών με επίκεντρο τον πελάτη και σε επίπεδο κοινότητας καθώς και του αυστριακού προγράμματος πολυεπίπεδης πρόληψης των αυτοκτονιών.
21 κράτη μέλη συμμετέχουν στη δράση, η οποία υποστηρίζεται με χρηματοδοτική συνεισφορά ύψους 5,4 εκατ. ευρώ.
Το περιφερειακό γραφείο του ΠΟΥ για την Ευρώπη στηρίζει τις προσπάθειες κατάρτισης και ανάπτυξης ικανοτήτων που καταβάλλονται στο πλαίσιο συμφωνίας συνεισφοράς για την προσέγγιση της ψυχικής υγείας σε όλες τις πολιτικές, αξίας 11 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του προγράμματος εργασίας EU4Health 2022.
Ένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει την εφαρμογή του εργαλείου iFightDepression για την αυτοδιαχείριση ήπιας έως μέτριας κατάθλιψης υλοποιείται μέσω του έργου Best της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας κατά της Κατάθλιψης.
10 κράτη μέλη συμμετέχουν επί του παρόντος σε αυτό το έργο με χρηματοδοτική συνεισφορά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ύψους 1,6 εκατ. ευρώ.
Όσον αφορά τις ειδικές ανάγκες των παιδιών και των νέων, τα έργα Icehearts Europe και Let’s Talk About Children, στοχεύουν στη βελτίωση της ψυχικής υγείας και ευεξίας των νέων.
Τον Ιούλιο του 2023 δρομολογήθηκε πρόσκληση για βέλτιστες και ελπιδοφόρες πρακτικές στον τομέα της ψυχικής υγείας. 29 πρακτικές προσδιορίστηκαν ως βέλτιστες ή ελπιδοφόρες. Οι πρακτικές αυτές είναι διαθέσιμες στο αποθετήριο βέλτιστων και ελπιδοφόρων πρακτικών της ΕΕ για την ψυχική υγεία της διαδικτυακής πύλης βέλτιστων πρακτικών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Στις 11-13 Μαρτίου 2024 πραγματοποιήθηκε εκδήλωση για τη διαδικτυακή αγορά, κατά τη διάρκεια της οποίας οι εμπνευστές αυτών των 29 πρακτικών τις παρουσίασαν λεπτομερώς στους εκπροσώπους των κρατών μελών της ΕΕ που ενδιαφέρονται να τις μεταφέρουν ενδεχομένως στις αντίστοιχες χώρες τους.
2. Πρωτοβουλία «Υγιέστεροι μαζί»
Μια τέτοια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την ψυχική υγεία υποστηρίζεται από την πρωτοβουλία «Υγιέστεροι μαζί» — πρωτοβουλία της Επιτροπής για τα μη μεταδοτικά νοσήματα που παρουσιάστηκε τον Ιούνιο του 2022.
Η εν λόγω πρωτοβουλία στηρίζει τα κράτη μέλη στον προσδιορισμό και την εφαρμογή:
- αποτελεσματικών πολιτικών και δράσεων για τη μείωση της επιβάρυνσης από τα σημαντικότερα μη μεταδοτικά νοσήματα (NCDs),
- τη βελτίωση της υγείας και της ευεξίας των πολιτών
- και τη μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας.
Οι «Ψυχικές και νευρολογικές διαταραχές» αποτελούν έναν από τους πέντε βασικούς άξονες της παρούσας πρωτοβουλίας.
Σε συνέχεια μιας διαδικασίας συνδημιουργίας με τα κράτη μέλη και τα ενδιαφερόμενα μέρη, η πρωτοβουλία στηρίζει την υλοποίηση δράσεων υψηλού αντικτύπου σε ολόκληρο το φάσμα, από την ενθάρρυνση της ευεξίας και της προορατικής πρόληψης έως την κοινωνική ένταξη των ατόμων με μακροχρόνιες παθήσεις.
Οι εργασίες της πρωτοβουλίας για την ψυχική υγεία θα επικεντρωθούν σε τέσσερις τομείς προτεραιότητας:
- Στήριξη ευνοϊκών συνθηκών για την ψυχική υγεία και αύξηση της ανθεκτικότητας, ενσωματώνοντας την πτυχή της ψυχικής υγείας σε όλες τις πολιτικές
- Προώθηση της ψυχικής ευεξίας και πρόληψη των διαταραχών της ψυχικής υγείας
- Βελτίωση της έγκαιρης και ισότιμης πρόσβασης σε υψηλής ποιότητας υπηρεσίες ψυχικής υγείας
- Προάσπιση των δικαιωμάτων, ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης και αντιμετώπιση του στιγματισμού που συνδέεται με τα προβλήματα ψυχικής υγείας
Η δράση στους τομείς αυτούς βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και θα συνεχιστεί έως το 2027.
3. Ανάπτυξη ικανοτήτων και κατάρτιση στον τομέα της ψυχικής υγείας
Με σκοπό τη στήριξη των εθνικών δράσεων για την ψυχική υγεία, η Επιτροπή δρομολόγησε σχέδια με τον ΠΟΥ και τον ΟΟΣΑ για την παροχή εξατομικευμένης στήριξης σε κάθε κράτος μέλος της ΕΕ μέσω τεχνικής βοήθειας και ανάπτυξης ικανοτήτων για τη μεταφορά και την εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών στον τομέα της ψυχικής υγείας.
Το έργο EU-PROMENS, το οποίο ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2024, θα προσφέρει διεπιστημονική κατάρτιση σχετικά με την ψυχική υγεία για τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας, τους εκπαιδευτικούς, τους εκπαιδευτές και τους κοινωνικούς λειτουργούς.
Επιπλέον, θα προσφέρει προγράμματα ανταλλαγών για επαγγελματίες του τομέα της ψυχικής υγείας. Το εν λόγω πρόγραμμα κατάρτισης και ανταλλαγών χρηματοδοτείται στο πλαίσιο του προγράμματος EU4Health με συνεισφορά της ΕΕ ύψους 9 εκατ. ευρώ.
4. Δέσμη μέτρων στήριξης της ΕΕ για την καταπολέμηση του στιγματισμού και των διακρίσεων
Αν και η ευαισθητοποίηση σχετικά με τα ζητήματα ψυχικής υγείας έχει βελτιωθεί, ο στιγματισμός και οι διακρίσεις που αφορούν την ψυχική υγεία εξακολουθούν να εμποδίζουν τα άτομα να αναζητήσουν βοήθεια. Μία από τις 20 εμβληματικές πρωτοβουλίες της ανακοίνωσης σχετικά με μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της ψυχικής υγείας εξετάζει ειδικά τη σημασία της αντιμετώπισης του στιγματισμού που σχετίζεται με την ψυχική υγεία.
Η Επιτροπή, προκειμένου να στηρίξει τα κράτη μέλη στην αντιμετώπιση του στιγματισμού και των διακρίσεων που αφορούν την ψυχική υγεία, συγκρότησε ειδική συντακτική ομάδα στο πλαίσιο της υποομάδας για την ψυχική υγεία της ομάδας εμπειρογνωμόνων για τη δημόσια υγεία.
Η εν λόγω συντακτική ομάδα συμμετείχε στην ανάπτυξη μιας δέσμης μέτρων στήριξης της ΕΕ, η οποία παρουσιάστηκε κατά τη διάρκεια κοινής εκδήλωσης, η οποία συνδιοργανώθηκε με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και την Mental Health Europe — με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας (10 Οκτωβρίου 2024). Περιλαμβάνει τα ακόλουθα στάδια:
- Μια ενότητα με επίκεντρο την ΕΕ στην εργαλειοθήκη του ΠΟΥ σχετικά με το στίγμα και τις διακρίσεις·
- Εκστρατεία ευαισθητοποίησης των μέσων ενημέρωσης σχετικά με το στίγμα (#InThisTogether)·
- Επιλογή βέλτιστων και ελπιδοφόρων πρακτικών για τη στήριξη δράσεων από τα κράτη μέλη της ΕΕ και τα ενδιαφερόμενα μέρη για την αντιμετώπιση του στιγματισμού και των διακρίσεων·
- Έγγραφο συζήτησης για την αντιμετώπιση του στιγματισμού και των διακρίσεων.
Χρηματοδότηση έργων ψυχικής υγείας
Η Επιτροπή παρέχει χρηματοδοτική στήριξη στο πλαίσιο των ετήσιων προγραμμάτων εργασίας του EU4Health στα κράτη μέλη και στα ενδιαφερόμενα μέρη για την υλοποίηση δραστηριοτήτων πρόληψης και διαχείρισης της ψυχικής υγείας.
Περισσότερα από 30 εκατ. ευρώ έχουν ήδη διατεθεί για έργα που αφορούν πτυχές της ψυχικής υγείας στο πλαίσιο της δημόσιας υγείας κατά την τελευταία τριετία, συμπεριλαμβανομένης της μεταρρύθμισης του συστήματος ψυχικής υγείας.
Στο πλαίσιο του προγράμματος εργασίας EU4Health 2023, διατίθεται χρηματοδότηση ύψους 18,5 εκατ. ευρώ για την παροχή στήριξης για την προώθηση της ψυχικής υγείας και την πρόληψη προβλημάτων ψυχικής υγείας:
- 6 εκατ. ευρώ στις αρχές των κρατών μελών για τη συνεργασία σε μια κοινή δράση με σκοπό την αντιμετώπιση των προκλήσεων στον τομέα της ψυχικής υγείας.
- 4,5 εκατ. ευρώ για τα ενδιαφερόμενα μέρη για τη στήριξη έργων που σχετίζονται με την προαγωγή της ψυχικής υγείας, την πρόληψη και τη διαχείριση των προβλημάτων ψυχικής υγείας.
Και οι δύο δράσεις θα στοχεύουν ιδιαίτερα ευάλωτες ομάδες, όπως μετανάστες, πρόσφυγες, Ρομά και εκτοπισθέντες από την Ουκρανία.
- 8 εκατ.ευρώ σε έργα που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των προκλήσεων ψυχικής υγείας των καρκινοπαθών και των επιζώντων, καθώς και των φροντιστών και των οικογενειών τους.
Θα παρασχεθεί επίσης χρηματοδοτική στήριξη μέσω του προγράμματος εργασίας EU4Health 2024, ώστε τα κράτη μέλη να συνεργαστούν στο πλαίσιο κοινής δράσης για την προώθηση μιας ολοκληρωμένης, προσανατολισμένης στην πρόληψη προσέγγισης της ψυχικής υγείας για τη στήριξη ευάλωτων ομάδων (6 εκατ. ευρώ).
Επιπλέον 2 εκατ. ευρώ θα διατεθούν στα ενδιαφερόμενα μέρη για την υλοποίηση έργων που στηρίζουν τις προσπάθειες των κρατών μελών για την προώθηση της ψυχικής υγείας.
Τα εν λόγω χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ έργα τελούν υπό τη διαχείριση του Ευρωπαϊκού Εκτελεστικού Οργανισμού για την Υγεία και τον Ψηφιακό τομέα (HaDEA).
Διακυβέρνηση
Η Επιτροπή συνεργάζεται στενά με τα κράτη μέλη και τα ενδιαφερόμενα μέρη για την προώθηση της καλής ψυχικής υγείας και την πρόληψη της κακής ψυχικής υγείας.
Η συνεργασία και οι ανταλλαγές με τα κράτη μέλη πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της υποομάδας για την ψυχική υγεία της ομάδας εμπειρογνωμόνων για τη δημόσια υγεία. Τα μέλη της εξακολουθούν να συμβουλεύουν την Επιτροπή κατά την υλοποίηση εμβληματικών πρωτοβουλιών.
Η εν λόγω υποομάδα ενημερώνει επίσης την Επιτροπή σχετικά με την εθνική εφαρμογή των σχετικών δράσεων που σχετίζονται με τη συνολική προσέγγιση και άλλες δράσεις που σχετίζονται με την ψυχική υγεία.
Η τακτική αλληλεπίδραση και συνεργασία με όλα τα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη πραγματοποιείται μέσω ειδικού δικτύου για την ψυχική υγεία στην πλατφόρμα για την πολιτική υγείας της ΕΕ.
Το δίκτυο ενδιαφερόμενων μερών Mental Health in All Policies — η ενσωμάτωση της ψυχικής υγείας σε όλες τις πολιτικές — έχει επικεφαλής τη Mental Health Europe και είναι ανοικτό σε ενδιαφερόμενα μέρη εντός και εκτός του τομέα της υγείας για την ανταλλαγή γνώσεων και την παροχή συστάσεων πολιτικής.
Στήριξη της Ουκρανίας — ψυχική υγεία των εκτοπισθέντων και των προσφύγων
Οι πρόσφυγες και οι εκτοπισθέντες, ιδίως όσοι προσπαθούν να ξεφύγουν από τον πόλεμο — όπως οι εκτοπισθέντες από την Ουκρανία — χρειάζονται στήριξη ψυχικής υγείας και έγκαιρες αντιδράσεις για τη μείωση της ψυχικής οδύνης.
Η Επιτροπή έχει κινητοποιήσει 31,2 εκατ. ευρώ από το πρόγραμμα EU4Health για να βοηθήσει τους εκτοπισθέντες από την Ουκρανία που έχουν επείγουσα ανάγκη στήριξης της ψυχικής τους υγείας καθώς και μετατραυματικής υποστήριξης.
Πιο συγκεκριμένα, έχει υπογραφεί με τη Διεθνή Ομοσπονδία Ερυθρού Σταυρού συμφωνία για συνεισφορά, η οποία θα βοηθήσει τους εκτοπισθέντες της Ουκρανίας να αντιμετωπίσουν τις τραυματικές εμπειρίες που βίωσαν και θα τους προσφέρει στήριξη της ψυχικής υγείας.
Επιπλέον, τα ενδιαφερόμενα μέρη με συνεισφορά της ΕΕ ύψους 3 εκατ. ευρώ υλοποιούν τέσσερα έργα:
- MESUR,
- Peace of Mind,
- Well-U,
- U-Rise
Τα έργα αυτά αποσκοπούν στην παροχή στήριξης στον τομέα της ψυχικής υγείας σε εκτοπισθέντες από την Ουκρανία και στη βελτίωση της ψυχικής υγείας και της ψυχολογικής ευεξίας στους πληθυσμούς μεταναστών και προσφύγων.
Επιπλέον, η Επιτροπή προσφέρει σειρά διαδικτυακών μαθημάτων και άλλο εκπαιδευτικό υλικό σχετικά με την υγεία των μεταναστών μέσω των δικτυακών τόπων:
- εικονική ακαδημία του ECDC
- δίκτυου «Μετανάστευση και υγεία»: κατάρτιση επαγγελματιών στην πλατφόρμα για την πολιτική υγείας.
Τα μαθήματα αυτά αναπτύχθηκαν με την υποστήριξη του τρίτου προγράμματος για την υγεία.
Ψυχική υγεία και COVID-19
Η πανδημία και οι συνέπειές της αύξησαν την επιβάρυνση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας.
Η έκθεση «Υγεία με μια ματιά: Ευρώπη 2020» επισήμανε ότι η πανδημία της COVID-19 και η επακόλουθη οικονομική κρίση προκάλεσαν αυξανόμενη επιβάρυνση στην ψυχική ευημερία των πολιτών, με στοιχεία που δείχνουν υψηλότερα ποσοστά στρες, άγχους και κατάθλιψης.
Οι νέοι και τα άτομα που ανήκουν σε ομάδες χαμηλότερου εισοδήματος θεωρούνται ότι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο.
Οι διαταραχές στην υγειονομική περίθαλψη όσων πάσχουν από προϋπάρχουσες ψυχικές παθήσεις αποτελούν σημαντικό μέρος των αρνητικών επιπτώσεων της πανδημίας στην ψυχική υγεία.
Λίγους μήνες μετά την έναρξη της πανδημίας η υπηρεσία Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων δημιούργησε ένα ειδικό δίκτυο στην πλατφόρμα της για την πολιτική υγείας για οργανώσεις ενδιαφερόμενων μερών στον τομέα της υγείας και της κοινωνικής μέριμνας, με σκοπό την ανταλλαγή ειδικών πρακτικών και γνώσεων για την ψυχική υγεία που σχετίζονται με τη νόσο COVID-19.
Το εικονικό αυτό δίκτυο και βιβλιοθήκη, που συντονίζεται από την Mental Health Europe, εστιάζει στις ανάγκες των ευάλωτων ομάδων, όπως οι άστεγοι, τα άτομα με προϋπάρχουσες παθήσεις και οι ηλικιωμένοι.
Η ΕΕ έχει παράσχει χρηματοδοτική στήριξη ύψους 750 000 ευρώ στο πλαίσιο του προγράμματος εργασίας EU4Health 2021 για την εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών επιτόπου, με άμεσο αντίκτυπο στην προσπάθεια αντιμετώπισης των προκλήσεων στον τομέα της ψυχικής υγείας κατά τη διάρκεια της νόσου COVID-19.
Δύο έργα —MENTALITY και STEP-IN συμβάλλουν στην αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τις επιπτώσεις που είχε η πανδημία COVID-19 στις ευάλωτες κοινότητες και στην εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών για τη στήριξή τους.
Η Επιτροπή αντάμειψε πρωτοβουλίες σε επίπεδο κοινότητας για την άμβλυνση των επιπτώσεων της νόσου COVID-19 στην ψυχική υγεία μέσω του Ευρωπαϊκού Βραβείου Υγείας 2021.
Η τελετή απονομής πραγματοποιήθηκε στις 4 Μαΐου 2022: οι πρωτοβουλίες που κέρδισαν βραβείο και εκείνες που προκρίθηκαν παρουσιάζονται σε φυλλάδιο για τις χρηματοδοτούμενες πρωτοβουλίες σχετικά με τον αντίκτυπο της νόσου COVID-19 στην ψυχική υγεία.
