Direct naar de inhoud
Logo van de Europese Commissie
nlnl
Public Health

Kanker

Delivering on the EU Cancer Plan through dozens of EU4Health funded projects

De strijd tegen kanker is een van de belangrijkste prioriteiten van de Europese Commissie op gezondheidsgebied. In de politieke richtsnoeren van voorzitter von der Leyen wordt verwezen naar “een Europees plan voor de bestrijding van kanker dat de lidstaten moet helpen bij de preventie en behandeling van kanker”. Doel is het door deze ziekte veroorzaakte lijden te verminderen en Europa het voortouw te laten nemen in de strijd tegen kanker. 

Europees kankerbestrijdingsplan

In de opdrachtbrief voor EU-commissaris voor Gezondheid Stella Kyriakides staat dat de EU-landen steun moeten krijgen bij de preventie en behandeling van kanker. 

Het Europees kankerbestrijdingsplan van februari 2021 is het antwoord van de EU op de groeiende uitdagingen en ontwikkelingen in de strijd tegen kanker. Het is een politieke belofte om geen enkel middel onbenut te laten bij de bestrijding van deze ziekte.

Opgebouwd rond tien vlaggenschipinitiatieven en flankerende acties, maakt het deel uit van de voorstellen van de Commissie voor een sterke Europese gezondheidsunie met het oog op een veiligere, beter voorbereide en veerkrachtigere EU.

Het Europees kankerbestrijdingsplan helpt de lidstaten kanker te voorkomen en te zorgen voor een hoge levenskwaliteit voor kankerpatiënten, overlevenden van kanker, hun gezinnen en verzorgers. Het is opgebouwd rond een aantal kerngebieden waar de EU de grootste meerwaarde kan bieden:

  • preventie
  • vroegtijdige opsporing
  • diagnose en behandeling
  • levenskwaliteit van kankerpatiënten en overlevenden van kanker

Vlaggenschipinitiatieven

Het kankerbestrijdingsplan hangt samen met andere prioriteiten van de Commissie, met name de farmaceutische strategie voor Europa, de van boer tot bord-strategie van de EU en de Europese ruimte voor gezondheidsgegevens. De strijd tegen kanker is een van de Europese onderzoeks- en innovatiemissies en een onderdeel van Horizon Europa.

In de deskundigengroep Volksgezondheid is een subgroep Kanker opgericht, waarvan het directoraat-generaal Onderzoek en Innovatie medevoorzitter is.

Het EU4Health-programma (2021-2027) verleent de lidstaten financiële en technische steun bij de verbetering van hun gezondheidsstelsels.

Kanker: gegevens en statistieken

Kanker is de tweede doodsoorzaak in de EU, na hart- en vaatziektes. Elk jaar wordt bij 2,6 miljoen mensen kanker vastgesteld en elk jaar overlijden 1,2 miljoen mensen aan de ziekte.

Een kwart van alle kankergevallen doet zich in Europa voor, waar minder dan 10% van de wereldbevolking woont. Het is dus duidelijk dat kanker een grote bedreiging voor onze samenleving vormt. De totale economische kostprijs van kanker in Europa bedraagt meer dan 100 miljard euro per jaar.

Volgens de verslagen “State of Health in the EU” is kanker een van de hoofdoorzaken van voortijdig overlijden in de EU. Kanker heeft niet alleen gevolgen voor de gezondheid van de patiënt, maar ook een grote maatschappelijke en economische impact.

Deze ziekte zet de nationale stelsels voor gezondheidszorg en maatschappelijke hulp, de nationale begroting en de productiviteit en groei van de economie onder druk. Daarom moeten we de veerkracht van onze gezondheidszorg vergroten. Vooral die lidstaten moeten steun krijgen die meer dan andere behoefte hebben aan empirisch onderbouwde beleidsvorming. Zo kunnen we ervoor zorgen dat alle EU-burgers gelijke toegang hebben tot hoogwaardige kankerpreventie, -diagnose, -behandeling en -nazorg.

Maar liefst 40% van alle gevallen van kanker kan worden voorkomen als we onze huidige kennis goed gebruiken. Momenteel gaat echter slechts 3% van het volksgezondheidsbudget naar gezondheidsbevordering en ziektepreventie. Er is dus nog enorm veel ruimte voor actie.

Maatregelen ter preventie van kanker zijn ook nuttig in de strijd tegen obesitas en andere niet-overdraagbare ziektes (bijvoorbeeld hart- en vaatziektes en diabetes), omdat al deze ziekten een aantal risicofactoren gemeen hebben.

Beleidskader

EU-initiatieven ter preventie en bestrijding van kanker

Kanker is een belangrijk gezondheidsprobleem en daarom is de EU op grond van artikel 168 VWEU bevoegd om de activiteiten van de lidstaten ter bescherming en verbetering van de menselijke gezondheid te ondersteunen, te coördineren en aan te vullen.

De Europese Commissie zet zich, gesteund door de EU-lidstaten en het maatschappelijk middenveld, al sinds 1985 in voor de strijd tegen kanker. Dat gebeurt in nauwe samenwerking met de Wereldgezondheidsorganisatie, het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek en het Internationaal Agentschap voor Onderzoek naar Kanker.

Bij de door het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek van de Commissie gecoördineerde initiatieven ter preventie en bestrijding van kanker gaat het onder meer om het:

Het gezondheidsprogramma levert een financiële bijdrage aan de Europese referentienetwerken voor kanker en aan gezamenlijke acties met betrekking tot:

Meer informatie