Skip to main content
Logo van de Europese Commissie
Public Health

Kanker

Kanker is een van de belangrijkste prioriteiten van de Europese Commissie op gezondheidsgebied. In de politieke richtsnoeren van Commissievoorzitter Von der Leyen wordt verwezen naar “een Europees plan voor de bestrijding van kanker dat de lidstaten moet helpen bij de preventie en behandeling van kanker” met de bedoeling het door deze ziekte veroorzaakte lijden te verminderen en Europa het voortouw te laten nemen in de strijd tegen kanker. 

Europees plan voor kankerbestrijding

In de opdrachtbrief voor EU-commissaris voor Gezondheid Stella Kyriakides staat dat de EU-landen steun moeten krijgen bij hun werk op het gebied van kankerpreventie en -zorg. 

Het Europees kankerbestrijdingsplan van februari 2021 is het antwoord van de EU op de groeiende uitdagingen en ontwikkelingen in de strijd tegen kanker. Het is een politieke belofte om geen enkel middel onbenut te laten bij de bestrijding van deze ziekte.

Opgebouwd rond tien vlaggenschipinitiatieven en flankerende acties, maakt het deel uit van de voorstellen van de Commissie voor een sterke Europese gezondheidsunie met het oog op een veiligere, beter voorbereide en veerkrachtigere EU.

Het Europees kankerbestrijdingsplan helpt de lidstaten om kanker te voorkomen en te zorgen voor een hoge levenskwaliteit voor kankerpatiënten en -overlevenden en hun gezinnen en verzorgers. Het is georganiseerd rond een aantal kerngebieden waarop de EU de grootste meerwaarde kan bieden:

  • preventie
  • vroegtijdige opsporing
  • diagnose en behandeling
  • levenskwaliteit van kankerpatiënten en -overlevenden

Kerninitiatieven

Het kankerbestrijdingsplan is gekoppeld aan andere prioriteiten van de Commissie, met name de farmaceutische strategie voor Europa, de van boer tot bord-strategie van de EU en de geplande Europese ruimte voor gezondheidsgegevens. Kanker wordt een van de Europese onderzoeks- en innovatiemissies van het Horizon Europa-kaderprogramma.

In de deskundigengroep volksgezondheid is een subgroep voor kanker opgericht, waarvan het directoraat-generaal Onderzoek en Innovatie medevoorzitter is.

Het EU4Health-programma (2021-2027) moet de lidstaten financiële en technische hulp bieden bij de verbetering van hun gezondheidsstelsel.

Kanker: gegevens en statistieken

Kanker is de tweede doodsoorzaak in de EU, na hart- en vaatziektes. Elk jaar wordt bij 2,6 miljoen mensen kanker ontdekt en elk jaar overlijden 1,2 miljoen mensen aan deze ziekte.

Omdat een kwart van alle kankergevallen zich in Europa voordoet, waar minder dan 10% van de wereldbevolking woont, zal het duidelijk zijn dat kanker een grote bedreiging voor onze samenleving is. De totale economische impact van kanker in Europa bedraagt meer dan 100 miljard euro per jaar.

Volgens de “State of Health in the EU”-rapporten is kanker een van de hoofdoorzaken van voortijdig overlijden in de EU. Kanker heeft niet alleen gevolgen voor de gezondheid van de patiënt, maar ook een grote maatschappelijke en economische impact.

Deze ziekte zet de nationale stelsels voor gezondheidszorg en maatschappelijke hulp, de nationale begroting en de productiviteit en groei van de economie onder druk. Daarom moeten we de veerkracht van onze gezondheidsstelsels vergroten. Vooral die lidstaten moeten steun krijgen die meer dan andere behoefte hebben aan empirisch onderbouwde beleidsvorming. Zo kunnen we ervoor zorgen dat alle EU-burgers toegang hebben tot een doeltreffende kankerpreventie en -behandeling.

Maar liefst 40% van alle gevallen van kanker kan worden voorkomen als we onze huidige kennis goed gebruiken. Momenteel gaat echter slechts 3% van het volksgezondheidsbudget naar gezondheidsbevordering en ziektepreventie. Er is dus nog enorm veel ruimte voor actie.

Maatregelen voor de preventie van kanker zijn ook nuttig voor de bestrijding van obesitas en andere niet-overdraagbare ziektes, zoals hart- en vaatziektes en diabetes, omdat de risicofactoren hiervoor hetzelfde zijn.

Beleidskader

EU-initiatieven op het gebied van kankerpreventie en -bestrijding

Kanker is een belangrijk gezondheidsprobleem en daarom is de EU, op grond van artikel 168 VWEU, is de EU bevoegd om de activiteiten van de lidstaten ter bescherming en verbetering van de menselijke gezondheid te ondersteunen, te coördineren en aan te vullen.

De Europese Commissie zet zich, gesteund door de EU-lidstaten en het maatschappelijk middenveld, al sinds 1985 in voor de strijd tegen kanker. Dat gebeurt in samenwerking met de Wereldgezondheidsorganisatie, het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek en het Internationaal Agentschap voor Onderzoek naar Kanker.

De door het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek van de Commissie gecoördineerde initiatieven op het gebied van kankerpreventie en kankerbestrijding omvatten:

Het gezondheidsprogramma levert een financiële bijdrage aan de Europese referentienetwerken voor kanker en aan gezamenlijke acties met betrekking tot:

Meer informatie